Actus Apostolorum

Index capitulorum: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Capitulum 1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

1 Primum quidem sermonem feci de
omnibus, o Theophile, quæ cœpit Iesus facere et docere,

2 usque in diem, qua, cum præcepisset
apostolis per Spiritum Sanctum, quos elegit, assumptus est;

3 quibus et præbuit seipsum vivum post
passionem suam in multis argumentis, per dies quadraginta apparens
eis et loquens ea, quæ sunt de regno Dei.

4 Et convescens præcepit eis ab
Hierosolymis ne discederent, sed exspectarent promissionem Patris:
« Quam audistis a me,

5 quia Ioannes quidem baptizavit aqua,
vos autem baptizabimini in Spiritu Sancto non post multos hos
dies ».

6 Igitur qui convenerant, interrogabant
eum dicentes: « Domine, si in tempore hoc restitues
regnum Israeli? ».

7 Dixit autem eis: « Non est
vestrum nosse tempora vel momenta, quæ Pater posuit in sua
potestate,

8 sed accipietis virtutem,
superveniente Sancto Spiritu in vos, et eritis mihi testes et in
Ierusalem et in omni Iudæa et Samaria et usque ad ultimum
terræ ».

9 Et cum hæc dixisset, videntibus
illis, elevatus est, et nubes suscepit eum ab oculis eorum.

10 Cumque intuerentur in cælum, eunte
illo, ecce duo viri astiterunt iuxta illos in vestibus albis,

11 qui et dixerunt: « Viri
Galilæi, quid statis aspicientes in cælum? Hic Iesus, qui
assumptus est a vobis in cælum, sic veniet quemadmodum vidistis
eum euntem in cælum ».

12 Tunc reversi sunt in Ierusalem a
monte, qui vocatur Oliveti, qui est iuxta Ierusalem sabbati habens
iter.

13 Et cum introissent, in cenaculum
ascenderunt, ubi manebant et Petrus et Ioannes et Iacobus et
Andreas, Philippus et Thomas, Bartholomæus et Matthæus, Iacobus
Alphæi et Simon Zelotes et Iudas Iacobi.

14 Hi omnes erant perseverantes
unanimiter in oratione cum mulieribus et Maria matre Iesu et
fratribus eius.

15 Et in diebus illis exsurgens Petrus
in medio fratrum dixit — erat autem turba hominum simul fere
centum viginti —:

16 « Viri fratres, oportebat
impleri Scripturam, quam prædixit Spiritus Sanctus per os David de
Iuda, qui fuit dux eorum, qui comprehenderunt Iesum,

17 quia connumeratus erat in nobis et
sortitus est sortem ministerii huius.

18 Hic quidem possedit agrum de mercede
iniquitatis; et pronus factus crepuit medius, et diffusa sunt omnia
viscera eius.

19 Et notum factum est omnibus
habitantibus Ierusalem, ita ut appellaretur ager ille lingua eorum
Aceldamach, hoc est ager Sanguinis.

20 Scriptum est enim in libro
Psalmorum:
«Fiat commoratio eius deserta,
et non sit qui inhabitet in ea»
et: «Episcopatum eius accipiat alius».

21 Oportet ergo ex his viris, qui
nobiscum congregati erant in omni tempore, quo intravit et exivit
inter nos Dominus Iesus,

22 incipiens a baptismate Ioannis usque
in diem, qua assumptus est a nobis, testem resurrectionis eius
nobiscum fieri unum ex istis ».

23 Et statuerunt duos, Ioseph, qui
vocabatur Barsabbas, qui cognominatus est Iustus, et Matthiam.

24 Et orantes dixerunt:
« Tu, Domine, qui corda nosti omnium, ostende quem
elegeris ex his duobus unum

25 accipere locum ministerii huius et
apostolatus, de quo prævaricatus est Iudas, ut abiret in locum
suum ».

26 Et dederunt sortes eis, et cecidit
sors super Matthiam, et annumeratus est cum undecim apostolis.

Capitulum 2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47
vel ad indicem capitulorum supra

1 Et cum compleretur dies
Pentecostes, erant omnes pariter in eodem loco.

2 Et factus est repente de cælo sonus
tamquam advenientis spiritus vehementis et replevit totam domum,
ubi erant sedentes.

3 Et apparuerunt illis dispertitæ
linguæ tamquam ignis, seditque supra singulos eorum;

4 et repleti sunt omnes Spiritu Sancto
et cœperunt loqui aliis linguis, prout Spiritus dabat eloqui
illis.

5 Erant autem in Ierusalem habitantes
Iudæi, viri religiosi ex omni natione, quæ sub cælo est;

6 facta autem hac voce, convenit
multitudo et confusa est, quoniam audiebat unusquisque lingua sua
illos loquentes.

7 Stupebant autem et mirabantur
dicentes: « Nonne ecce omnes isti, qui loquuntur,
Galilæi sunt?

8 Et quomodo nos audimus unusquisque
propria lingua nostra, in qua nati sumus?

9 Parthi et Medi et Elamitæ et qui
habitant Mesopotamiam, Iudæam quoque et Cappadociam, Pontum et
Asiam,

10 Phrygiam quoque et Pamphyliam,
Ægyptum et partes Libyæ, quæ est circa Cyrenem, et advenæ
Romani,

11 Iudæi quoque et proselyti, Cretes
et Arabes, audimus loquentes eos nostris linguis magnalia
Dei ».

12 Stupebant autem omnes et hæsitabant
ad invicem dicentes: « Quidnam hoc vult
esse? »;

13 alii autem irridentes dicebant:
« Musto pleni sunt isti ».

14 Stans autem Petrus cum Undecim
levavit vocem suam et locutus est eis: « Viri Iudæi et
qui habitatis Ierusalem universi, hoc vobis notum sit, et auribus
percipite verba mea.

15 Non enim, sicut vos æstimatis, hi
ebrii sunt, est enim hora diei tertia;

16 sed hoc est, quod dictum est per
prophetam Ioel:

17 «Et erit: in novissimis
diebus, dicit Deus,
effundam de Spiritu meo super omnem carnem,
et prophetabunt filii vestri et filiæ vestræ,
et iuvenes vestri visiones videbunt,
et seniores vestri somnia somniabunt;

18 et quidem super servos meos et super
ancillas meas
in diebus illis effundam de Spiritu meo,
et prophetabunt.

19 Et dabo prodigia in cælo sursum et
signa in terra deorsum,
sanguinem et ignem et vaporem fumi;

20 sol convertetur in tenebras,
et luna in sanguinem,
antequam veniat dies Domini
magnus et manifestus.

21 Et erit:
«omnis quicumque invocaverit nomen Domini, salvus erit».

22 Viri Israelitæ, audite verba hæc:
Iesum Nazarenum, virum approbatum a Deo apud vos virtutibus et
prodigiis et signis, quæ fecit per illum Deus in medio vestri,
sicut ipsi scitis,

23 hunc definito consilio et
præscientia Dei traditum per manum iniquorum affigentes
interemistis,

24 quem Deus suscitavit, solutis
doloribus mortis, iuxta quod impossibile erat teneri illum ab
ea.

25 David enim dicit circa eum:
«Providebam Dominum coram me semper, quoniam a dextris meis
est, ne commovear.

26 Propter hoc lætatum est cor
meum,
et exsultavit lingua mea;
insuper et caro mea requiescet in spe.

27 Quoniam non derelinques animam meam
in inferno
neque dabis Sanctum tuum videre corruptionem.

28 Notas fecisti mihi vias vitæ,
replebis me iucunditate cum facie tua».

29 Viri fratres, liceat audenter dicere
ad vos de patriarcha David, quoniam et defunctus est et sepultus
est, et sepulcrum eius est apud nos usque in hodiernum diem;

30 propheta igitur cum esset et sciret
quia iure iurando iurasset illi Deus de fructu lumbi eius sedere
super sedem eius,

31 providens locutus est de
resurrectione Christi, quia neque derelictus est in inferno, neque
caro eius vidit corruptionem.

32 Hunc Iesum resuscitavit Deus, cuius
omnes nos testes sumus.

33 Dextera igitur Dei exaltatus, et
promissione Spiritus Sancti accepta a Patre, effudit hunc, quem vos
videtis et auditis.

34 Non enim David ascendit in cælos;
dicit autem ipse:
«Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis,

35 donec ponam inimicos tuos scabellum
pedum tuorum».

36 Certissime ergo sciat omnis domus
Israel quia et Dominum eum et Christum Deus fecit, hunc Iesum, quem
vos crucifixistis ».

37 His auditis, compuncti sunt corde et
dixerunt ad Petrum et reliquos apostolos: « Quid
faciemus, viri fratres? ».

38 Petrus vero ad illos:
« Pænitentiam, inquit, agite, et baptizetur unusquisque
vestrum in nomine Iesu Christi in remissionem peccatorum vestrorum,
et accipietis donum Sancti Spiritus;

39 vobis enim est repromissio et filiis
vestris et omnibus, qui longe sunt, quoscumque advocaverit Dominus
Deus noster ».

40 Aliis etiam verbis pluribus
testificatus est et exhortabatur eos dicens: « Salvamini
a generatione ista prava ».

41 Qui ergo, recepto sermone eius,
baptizati sunt; et appositæ sunt in illa die animæ circiter tria
milia.

42 Erant autem perseverantes in
doctrina apostolorum et communicatione, in fractione panis et
orationibus.

43 Fiebat autem omni animæ timor;
multa quoque prodigia et signa per apostolos fiebant.

44 Omnes autem, qui crediderant, erant
pariter et habebant omnia communia;

45 et possessiones et substantias
vendebant et dividebant illas omnibus, prout cuique opus erat;

46 cotidie quoque perdurantes
unanimiter in templo et frangentes circa domos panem, sumebant
cibum cum exsultatione et simplicitate cordis,

47 collaudantes Deum et habentes
gratiam ad omnem plebem. Dominus autem augebat, qui salvi fierent
cotidie in idipsum.

Capitulum 3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26
vel ad indicem capitulorum supra

1 Petrus autem et Ioannes
ascendebant in templum ad horam orationis nonam.

2 Et quidam vir, qui erat claudus ex
utero matris suæ, baiulabatur; quem ponebant cotidie ad portam
templi, quæ dicitur Speciosa, ut peteret eleemosynam ab
introeuntibus in templum;

3 is cum vidisset Petrum et Ioannem
incipientes introire in templum, rogabat, ut eleemosynam
acciperet.

4 Intuens autem in eum Petrus cum
Ioanne dixit: « Respice in nos ».

5 At ille intendebat in eos, sperans se
aliquid accepturum ab eis.

6 Petrus autem dixit:
« Argentum et aurum non est mihi; quod autem habeo, hoc
tibi do: In nomine Iesu Christi Nazareni surge et
ambula! ».

7 Et apprehensa ei manu dextera,
allevavit eum; et protinus consolidatæ sunt bases eius et
tali,

8 et exsiliens stetit et ambulabat; et
intravit cum illis in templum, ambulans et exsiliens et laudans
Deum.

9 Et vidit omnis populus eum ambulantem
et laudantem Deum;

10 cognoscebant autem illum quoniam
ipse erat, qui ad eleemosynam sedebat ad Speciosam portam templi,
et impleti sunt stupore et exstasi in eo, quod contigerat illi.

11 Cum teneret autem Petrum et Ioannem,
concurrit omnis populus ad eos ad porticum, qui appellatur
Salomonis, stupentes.

12 Videns autem Petrus respondit ad
populum: « Viri Israelitæ, quid miramini in hoc aut nos
quid intuemini, quasi nostra virtute aut pietate fecerimus hunc
ambulare?

13 Deus Abraham et Deus Isaac et Deus
Iacob, Deus patrum nostrorum, glorificavit puerum suum Iesum, quem
vos quidem tradidistis et negastis ante faciem Pilati, iudicante
illo dimitti;

14 vos autem Sanctum et Iustum negastis
et petistis virum homicidam donari vobis,

15 ducem vero vitæ interfecistis, quem
Deus suscitavit a mortuis, cuius nos testes sumus.

16 Et in fide nominis eius hunc, quem
videtis et nostis, confirmavit nomen eius; et fides, quæ per eum
est, dedit huic integritatem istam in conspectu omnium vestrum.

17 Et nunc, fratres, scio quia per
ignorantiam fecistis, sicut et principes vestri;

18 Deus autem,
quæ prænuntiavit per os omnium Prophetarum pati Christum suum,
implevit sic.

19 Pænitemini igitur et convertimini,
ut deleantur vestra peccata,

20 ut veniant tempora refrigerii a
conspectu Domini, et mittat eum, qui prædestinatus est vobis
Christus, Iesum,

21 quem oportet cælum quidem suscipere
usque in tempora restitutionis omnium, quæ locutus est Deus per os
sanctorum a sæculo suorum prophetarum.

22 Moyses quidem dixit:
«Prophetam vobis suscitabit Dominus Deus vester de fratribus
vestris tamquam me; ipsum audietis iuxta omnia, quæcumque locutus
fuerit vobis.

23 Erit autem: omnis anima, quæ non
audierit prophetam illum, exterminabitur de plebe».

24 Et omnes prophetæ a Samuel et
deinceps quotquot locuti sunt, etiam annuntiaverunt dies istos.

25 Vos estis filii prophetarum et
testamenti, quod disposuit Deus ad patres vestros dicens ad
Abraham: «Et in semine tuo benedicentur omnes familiæ
terræ».

26 Vobis primum Deus suscitans Puerum
suum, misit eum benedicentem vobis in avertendo unumquemque a
nequitiis vestris ».

Capitulum 4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 31 32 33 34 35 36 37
vel ad indicem capitulorum supra

1 Loquentibus autem illis ad
populum, supervenerunt eis sacerdotes et magistratus templi et
sadducæi,

2 dolentes quod docerent populum et
annuntiarent in Iesu resurrectionem ex mortuis;

3 et iniecerunt in eos manus et
posuerunt in custodiam in crastinum; erat enim iam vespera.

4 Multi autem eorum, qui audierant
verbum, crediderunt; et factus est numerus virorum quinque
milia.

5 Factum est autem in crastinum, ut
congregarentur principes eorum et seniores et scribæ in
Ierusalem,

6 et Annas princeps sacerdotum et
Caiphas et Ioannes et Alexander et quotquot erant de genere
sacerdotali,

7 et statuentes eos in medio
interrogabant: « In qua virtute aut in quo nomine
fecistis hoc vos? ».

8 Tunc Petrus repletus Spiritu Sancto
dixit ad eos: « Principes populi et seniores,

9 si nos hodie diiudicamur in benefacto
hominis infirmi, in quo iste salvus factus est,

10 notum sit omnibus vobis et omni
plebi Israel quia in nomine Iesu Christi Nazareni, quem vos
crucifixistis, quem Deus suscitavit a mortuis, in hoc iste astat
coram vobis sanus.

11 Hic est
lapis, qui reprobatus est a vobis ædificatoribus,
qui factus est in caput anguli.

12 Et non est in alio aliquo salus, nec
enim nomen aliud est sub cælo datum in hominibus, in quo oportet
nos salvos fieri ».

13 Videntes autem Petri fiduciam et
Ioannis, et comperto quod homines essent sine litteris et idiotæ,
admirabantur et cognoscebant eos quoniam cum Iesu fuerant;

14 hominem quoque videntes stantem cum
eis, qui curatus fuerat, nihil poterant contradicere.

15 Iubentes autem eos foras extra
concilium secedere, conferebant ad invicem

16 dicentes: « Quid faciemus
hominibus istis? Quoniam quidem notum signum factum est per eos
omnibus habitantibus in Ierusalem manifestum, et non possumus
negare;

17 sed ne amplius divulgetur in
populum, comminemur eis, ne ultra loquantur in nomine hoc ulli
hominum ».

18 Et vocantes eos denuntiaverunt, ne
omnino loquerentur neque docerent in nomine Iesu.

19 Petrus vero et Ioannes respondentes
dixerunt ad eos: « Si iustum est in conspectu Dei vos
potius audire quam Deum, iudicate;

20 non enim possumus nos, quæ vidimus
et audivimus, non loqui ».

21 At illi ultra comminantes dimiserunt
eos, nequaquam invenientes, quomodo punirent eos, propter populum,
quia omnes glorificabant Deum in eo, quod acciderat;

22 annorum enim erat amplius
quadraginta homo, in quo factum erat signum istud sanitatis.

23 Dimissi autem venerunt ad suos et
annuntiaverunt quanta ad eos principes sacerdotum et seniores
dixissent.

24 Qui cum audissent, unanimiter
levaverunt vocem ad Deum et dixerunt: « Domine, tu, qui
fecisti cælum et terram et mare et omnia, quæ in eis sunt,

25 qui Spiritu Sancto per os patris
nostri David pueri tui dixisti:
«Quare fremuerunt gentes,
et populi meditati sunt inania?

26 Astiterunt reges terræ,
et principes convenerunt in unum
adversus Dominum et adversus Christum eius».

27 Convenerunt enim vere in civitate
ista adversus sanctum puerum tuum Iesum, quem unxisti, Herodes et
Pontius Pilatus cum gentibus et populis Israel

28 facere, quæcumque manus tua et
consilium prædestinavit fieri.

29 Et nunc, Domine, respice in minas
eorum et da servis tuis cum omni fiducia loqui verbum tuum, 30 in
eo quod manum tuam extendas ad sanitatem et signa et prodigia
facienda per nomen sancti pueri tui Iesu ».

31 Et cum orassent, motus est locus, in
quo erant congregati, et repleti sunt omnes Sancto Spiritu et
loquebantur verbum Dei cum fiducia.

32 Multitudinis autem credentium erat
cor et anima una, nec quisquam eorum, quæ possidebant, aliquid
suum esse dicebat, sed erant illis omnia communia.

33 Et virtute magna reddebant apostoli
testimonium resurrectionis Domini Iesu, et gratia magna erat super
omnibus illis.

34 Neque enim quisquam egens erat inter
illos; quotquot enim possessores agrorum aut domorum erant,
vendentes afferebant pretia eorum, quæ vendebant,

35 et ponebant ante pedes apostolorum;
dividebatur autem singulis, prout cuique opus erat.

36 Ioseph autem, qui cognominatus est
Barnabas ab apostolis — quod est interpretatum filius
Consolationis — Levites, Cyprius genere,

37 cum haberet agrum, vendidit et
attulit pecuniam et posuit ante pedes apostolorum.

Capitulum 5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42
vel ad indicem capitulorum supra

1 Vir autem quidam nomine Ananias
cum Sapphira uxore sua vendidit agrum

2 et subtraxit de pretio, conscia
quoque uxore, et afferens partem quandam ad pedes apostolorum
posuit.

3 Dixit autem Petrus:
« Anania, cur implevit Satanas cor tuum mentiri te
Spiritui Sancto et subtrahere de pretio agri?

4 Nonne manens tibi manebat et
venumdatum in tua erat potestate? Quare posuisti in corde tuo hanc
rem? Non es mentitus hominibus sed Deo! ».

5 Audiens autem Ananias hæc verba
cecidit et exspiravit; et factus est timor magnus in omnes
audientes.

6 Surgentes autem iuvenes involverunt
eum et efferentes sepelierunt.

7 Factum est autem quasi horarum trium
spatium, et uxor ipsius nesciens, quod factum fuerat,
introivit.

8 Respondit autem ei Petrus:
« Dic mihi, si tanti agrum vendidistis? ». At
illa dixit: « Etiam, tanti ».

9 Petrus autem ad eam:
« Quid est quod convenit vobis tentare Spiritum Domini?
Ecce pedes eorum, qui sepelierunt virum tuum, ad ostium, et
efferent te ».

10 Confestim cecidit ante pedes eius et
exspiravit; intrantes autem iuvenes invenerunt illam mortuam et
efferentes sepelierunt ad virum suum.

11 Et factus est timor magnus super
universam ecclesiam et in omnes, qui audierunt hæc.

12 Per manus autem apostolorum fiebant
signa et prodigia multa in plebe; et erant unanimiter omnes in
porticu Salomonis.

13 Ceterorum autem nemo audebat
coniungere se illis, sed magnificabat eos populus;

14 magis autem addebantur credentes
Domino multitudines virorum ac mulierum,

15 ita ut et in plateas efferrent
infirmos et ponerent in lectulis et grabatis, ut, veniente Petro,
saltem umbra illius obumbraret quemquam eorum.

16 Concurrebat autem et multitudo
vicinarum civitatum Ierusalem, afferentes ægros et vexatos ab
spiritibus immundis, qui curabantur omnes.

17 Exsurgens autem princeps sacerdotum
et omnes, qui cum illo erant, quæ est hæresis sadducæorum,
repleti sunt zelo

18 et iniecerunt manus in apostolos et
posuerunt illos in custodia publica.

19 Angelus autem Domini per noctem
aperuit ianuas carceris et educens eos dixit:

20 « Ite et stantes
loquimini in templo plebi omnia verba vitæ huius ».

21 Qui cum audissent, intraverunt
diluculo in templum et docebant.
Adveniens autem princeps sacerdotum et, qui cum eo erant,
convocaverunt concilium et omnes seniores filiorum Israel et
miserunt in carcerem, ut adducerentur illi.

22 Cum venissent autem ministri, non
invenerunt illos in carcere; reversi autem nuntiaverunt

23 dicentes: « Carcerem
invenimus clausum cum omni diligentia et custodes stantes ad
ianuas; aperientes autem intus neminem invenimus! ».

24 Ut audierunt autem hos sermones,
magistratus templi et principes sacerdotum ambigebant de illis
quidnam fieret illud.

25 Adveniens autem quidam nuntiavit
eis: « Ecce viri, quos posuistis in carcere, sunt in
templo stantes et docentes populum ».

26 Tunc abiens magistratus cum
ministris adducebat illos, non per vim; timebant enim populum, ne
lapidarentur.

27 Et cum adduxissent illos, statuerunt
in concilio. Et interrogavit eos princeps sacerdotum

28 dicens: « Nonne
præcipiendo præcepimus vobis, ne doceretis in nomine isto? Et
ecce replevistis Ierusalem doctrina vestra et vultis inducere super
nos sanguinem hominis istius ».

29 Respondens autem Petrus et apostoli
dixerunt: « Obœdire oportet Deo magis quam
hominibus.

30 Deus patrum nostrorum suscitavit
Iesum, quem vos interemistis suspendentes in ligno;

31 hunc Deus Ducem et Salvatorem
exaltavit dextera sua ad dandam pænitentiam Israel et remissionem
peccatorum.

32 Et nos sumus testes horum verborum,
et Spiritus Sanctus, quem dedit Deus obœdientibus
sibi ».

33 Hæc cum audissent, dissecabantur et
volebant interficere illos.

34 Surgens autem quidam in concilio
pharisæus nomine Gamaliel, legis doctor honorabilis universæ
plebi, iussit foras ad breve homines fieri

35 dixitque ad illos: « Viri
Israelitæ, attendite vobis super hominibus istis quid acturi
sitis.

36 Ante hos enim dies exstitit Theudas
dicens esse se aliquem, cui consensit virorum numerus circiter
quadringentorum; qui occisus est, et omnes, quicumque credebant ei,
dissipati sunt et redacti sunt ad nihilum.

37 Post hunc exstitit Iudas Galilæus
in diebus census et avertit populum post se; et ipse periit, et
omnes, quotquot consentiebant ei, dispersi sunt.

38 Et nunc dico vobis: Discedite ab
hominibus istis et sinite illos. Quoniam si est ex hominibus
consilium hoc aut opus hoc, dissolvetur;

39 si vero ex Deo est, non poteritis
dissolvere eos, ne forte et adversus Deum pugnantes
inveniamini! ».
Consenserunt autem illi

40 et convocantes apostolos, cæsis
denuntiaverunt, ne loquerentur in nomine Iesu, et dimiserunt
eos.

41 Et illi quidem ibant gaudentes a
conspectu concilii, quoniam digni habiti sunt pro nomine
contumeliam pati;

42 et omni die in templo et circa domos
non cessabant docentes et evangelizantes Christum, Iesum.

Capitulum 6

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
vel ad indicem capitulorum supra

1 In diebus autem illis, crescente
numero discipulorum, factus est murmur Græcorum adversus Hebræos,
eo quod neglegerentur in ministerio cotidiano viduæ eorum.

2 Convocantes autem Duodecim
multitudinem discipulorum, dixerunt: « Non est æquum
nos derelinquentes verbum Dei ministrare mensis;

3 considerate vero, fratres, viros ex
vobis boni testimonii septem plenos Spiritu et sapientia, quos
constituemus super hoc opus;

4 nos vero orationi et ministerio verbi
instantes erimus ».

5 Et placuit sermo coram omni
multitudine; et elegerunt Stephanum, virum plenum fide et Spiritu
Sancto, et Philippum et Prochorum et Nicanorem et Timonem et
Parmenam et Nicolaum proselytum Antiochenum,

6 quos statuerunt ante conspectum
apostolorum, et orantes imposuerunt eis manus.

7 Et verbum Dei crescebat, et
multiplicabatur numerus discipulorum in Ierusalem valde; multa
etiam turba sacerdotum obœdiebat fidei.

8 Stephanus autem plenus gratia et
virtute faciebat prodigia et signa magna in populo.

9 Surrexerunt autem quidam de synagoga,
quæ appellatur Libertinorum et Cyrenensium et Alexandrinorum et
eorum, qui erant a Cilicia et Asia, disputantes cum Stephano;

10 et non poterant resistere sapientiæ
et Spiritui, quo loquebatur.

11 Tunc submiserunt viros, qui
dicerent: « Audivimus eum dicentem verba blasphema in
Moysen et Deum »;

12 et commoverunt plebem et seniores et
scribas, et concurrentes rapuerunt eum et adduxerunt in
concilium

13 et statuerunt testes falsos
dicentes: « Homo iste non cessat loqui verba adversus
locum sanctum et Legem;

14 audivimus enim eum dicentem quoniam
Iesus Nazarenus hic destruet locum istum et mutabit consuetudines,
quas tradidit nobis Moyses ».

15 Et intuentes eum omnes, qui sedebant
in concilio, viderunt faciem eius tamquam faciem angeli.

Capitulum 7

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
vel ad indicem capitulorum supra

1 Dixit autem princeps sacerdotum:
« Si hæc ita se habent? ».

2 Qui ait: « Viri fratres et
patres, audite. Deus gloriæ apparuit patri nostro Abraham, cum
esset in Mesopotamia, priusquam moraretur in Charran,

3 et dixit ad illum: «Exi de
terra tua et de cognatione tua et veni in terram, quam tibi
monstravero».

4 Tunc egressus de terra Chaldæorum
habitavit in Charran. Et inde, postquam mortuus est pater eius,
transtulit illum in terram istam, in qua nunc vos habitatis;

5 et non dedit illi hereditatem in ea
nec passum pedis et repromisit dare illi eam in possessionem et
semini eius post ipsum, cum non haberet filium.

6 Locutus est autem sic Deus:
«Erit semen eius accola in terra aliena, et servituti eos
subicient et male tractabunt annis quadringentis;

7 et gentem, cui servierint, iudicabo
ego, dixit Deus; et post hæc exibunt et deservient mihi in loco
isto».

8 Et dedit illi testamentum
circumcisionis; et sic genuit Isaac et circumcidit eum die octava,
et Isaac Iacob, et Iacob duodecim patriarchas.

9 Et patriarchæ æmulantes Ioseph
vendiderunt in Ægyptum; et erat Deus cum eo

10 et eripuit eum ex omnibus
tribulationibus eius et dedit ei gratiam et sapientiam in conspectu
pharaonis regis Ægypti; et constituit eum præpositum super
Ægyptum et super omnem domum suam.

11 Venit autem fames in universam
Ægyptum et Chanaan et tribulatio magna, et non inveniebant cibos
patres nostri.

12 Cum audisset autem Iacob esse
frumentum in Ægypto, misit patres nostros primum;

13 et in secundo cognitus est Ioseph a
fratribus suis, et manifestatum est pharaoni genus Ioseph.

14 Mittens autem Ioseph accersivit
Iacob patrem suum et omnem cognationem in animabus septuaginta
quinque;

15 et descendit Iacob in Ægyptum. Et
defunctus est ipse et patres nostri;

16 et translati sunt in Sichem et
positi sunt in sepulcro, quod emit Abraham pretio argenti a filiis
Hemmor in Sichem.

17 Cum appropinquaret autem tempus
repromissionis, quam confessus erat Deus Abrahæ, crevit populus et
multiplicatus est in Ægypto,

18 quoadusque surrexit rex alius super
Ægypto, qui non sciebat Ioseph.

19 Hic circumveniens genus nostrum,
afflixit patres, ut exponerent infantes suos, ne vivi
servarentur.

20 Eodem tempore natus est Moyses et
erat formosus coram Deo; qui nutritus est tribus mensibus in domo
patris.

21 Exposito autem illo, sustulit eum
filia pharaonis et enutrivit eum sibi in filium;

22 et eruditus est Moyses in omni
sapientia Ægyptiorum; et erat potens in verbis et in operibus
suis.

23 Cum autem impleretur ei quadraginta
annorum tempus, ascendit in cor eius, ut visitaret fratres suos
filios Israel.

24 Et cum vidisset quendam iniuriam
patientem, vindicavit et fecit ultionem ei, qui opprimebatur,
percusso Ægyptio.

25 Existimabat autem intellegere
fratres, quoniam Deus per manum ipsius daret salutem illis; at illi
non intellexerunt.

26 Atque sequenti die apparuit illis
litigantibus et reconciliabat eos in pacem dicens: «Viri,
fratres estis; ut quid nocetis alterutrum?».

27 Qui autem iniuriam faciebat proximo,
reppulit eum dicens: «Quis te constituit principem et iudicem
super nos?

28 Numquid interficere me tu vis,
quemadmodum interfecisti heri Ægyptium?».

29 Fugit autem Moyses propter verbum
istud; et factus est advena in terra Madian, ubi generavit filios
duos.

30 Et expletis annis quadraginta,
apparuit illi in deserto montis Sinai angelus in ignis flamma
rubi.

31 Moyses autem videns admirabatur
visum; accedente autem illo, ut consideraret, facta est vox
Domini:

32 «Ego Deus patrum tuorum, Deus
Abraham et Isaac et Iacob». Tremefactus autem Moyses non
audebat considerare.

33 Dixit autem illi Dominus:
«Solve calceamentum pedum tuorum; locus enim, in quo stas,
terra sancta est.

34 Videns vidi afflictionem populi mei,
qui est in Ægypto, et gemitum eorum audivi et descendi liberare
eos; et nunc veni, mittam te in Ægyptum».

35 Hunc Moysen, quem negaverunt
dicentes: «Quis te constituit principem et iudicem?»,
hunc Deus et principem et redemptorem misit cum manu angeli, qui
apparuit illi in rubo.

36 Hic eduxit illos faciens prodigia et
signa in terra Ægypti et in Rubro mari et in deserto annis
quadraginta.

37 Hic est Moyses, qui dixit filiis
Israel: «Prophetam vobis suscitabit Deus de fratribus vestris
tamquam me».

38 Hic est qui fuit in ecclesia in
solitudine cum angelo, qui loquebatur ei in monte Sinai, et cum
patribus nostris; qui accepit verba viva dare nobis;

39 cui noluerunt obœdire patres
nostri, sed reppulerunt et aversi sunt in cordibus suis in
Ægyptum

40 dicentes ad Aaron: «Fac nobis
deos, qui præcedant nos; Moyses enim hic, qui eduxit nos de terra
Ægypti, nescimus quid factum sit ei».

41 Et vitulum fecerunt in illis diebus
et obtulerunt hostiam simulacro et lætabantur in operibus manuum
suarum.

42 Convertit autem Deus et tradidit eos
servire militiæ cæli, sicut scriptum est in libro
Prophetarum:
«Numquid victimas et hostias obtulistis mihi
annis quadraginta in deserto, domus Israel?

43 Et suscepistis tabernaculum
Moloch
et sidus dei vestri Rhæphan,
figuras, quas fecistis ad adorandum eas.
Et transferam vos trans Babylonem».

44 Tabernaculum testimonii erat
patribus nostris in deserto, sicut disposuit, qui loquebatur ad
Moysen, ut faceret illud secundum formam, quam viderat;

45 quod et induxerunt suscipientes
patres nostri cum Iesu in possessionem gentium, quas expulit Deus a
facie patrum nostrorum, usque in diebus David,

46 qui invenit gratiam ante Deum et
petiit, ut inveniret tabernaculum domui Iacob.

47 Salomon autem ædificavit illi
domum.

48 Sed non Altissimus in manufactis
habitat, sicut propheta dicit:

49 «Cælum mihi thronus est,
terra autem scabellum pedum meorum.
Quam domum ædificabitis mihi, dicit Dominus,
aut quis locus requietionis meæ?

50 Nonne manus mea fecit hæc
omnia?».

51 Duri cervice et incircumcisi
cordibus et auribus, vos semper Spiritui Sancto resistitis; sicut
patres vestri, et vos.

52 Quem prophetarum non sunt persecuti
patres vestri? Et occiderunt eos, qui prænuntiabant de adventu
Iusti, cuius vos nunc proditores et homicidæ fuistis,

53 qui accepistis legem in
dispositionibus angelorum et non custodistis ».

54 Audientes autem hæc, dissecabantur
cordibus suis et stridebant dentibus in eum.

55 Cum autem esset plenus Spiritu
Sancto, intendens in cælum vidit gloriam Dei et Iesum stantem a
dextris Dei

56 et ait: « Ecce video
cælos apertos et Filium hominis a dextris stantem
Dei ».

57 Exclamantes autem voce magna
continuerunt aures suas et impetum fecerunt unanimiter in eum

58 et eicientes extra civitatem
lapidabant. Et testes deposuerunt vestimenta sua secus pedes
adulescentis, qui vocabatur Saulus.

59 Et lapidabant Stephanum invocantem
et dicentem: « Domine Iesu, suscipe spiritum
meum ».

60 Positis autem genibus clamavit voce
magna: « Domine, ne statuas illis hoc
peccatum »; et cum hoc dixisset, obdormivit.

Capitulum 8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 (37) 38 39 40
vel ad indicem capitulorum supra

1 Saulus autem erat consentiens neci
eius. Facta est autem in illa die persecutio magna in ecclesiam,
quæ erat Hierosolymis; et omnes dispersi sunt per regiones Iudææ
et Samariæ præter apostolos.

2 Sepelierunt autem Stephanum viri
timorati et fecerunt planctum magnum super illum.

3 Saulus vero devastabat ecclesiam, per
domos intrans et trahens viros ac mulieres tradebat in
custodiam.

4 Igitur qui dispersi erant,
pertransierunt evangelizantes verbum.

5 Philippus autem descendens in
civitatem Samariæ prædicabat illis Christum.

6 Intendebant autem turbæ his, quæ a
Philippo dicebantur, unanimiter, audientes et videntes signa, quæ
faciebat:

7 ex multis enim eorum, qui habebant
spiritus immundos, clamantes voce magna exibant; multi autem
paralytici et claudi curati sunt.

8 Factum est autem magnum gaudium in
illa civitate.

9 Vir autem quidam nomine Simon
iampridem erat in civitate magias faciens et dementans gentem
Samariæ, dicens esse se aliquem magnum;

10 cui attendebant omnes a minimo usque
ad maximum dicentes: « Hic est virtus Dei, quæ vocatur
Magna ».

11 Attendebant autem eum, propter quod
multo tempore magiis dementasset eos.

12 Cum vero credidissent Philippo
evangelizanti de regno Dei et nomine Iesu Christi, baptizabantur
viri ac mulieres.

13 Tunc Simon et ipse credidit et, cum
baptizatus esset, adhærebat Philippo; videns etiam signa et
virtutes magnas fieri stupens admirabatur.

14 Cum autem audissent apostoli, qui
erant Hierosolymis, quia recepit Samaria verbum Dei, miserunt ad
illos Petrum et Ioannem;

15 qui cum descendissent, oraverunt pro
ipsis, ut acciperent Spiritum Sanctum:

16 nondum enim super quemquam illorum
venerat, sed baptizati tantum erant in nomine Domini Iesu.

17 Tunc imposuerunt manus super illos,
et accipiebant Spiritum Sanctum.

18 Cum vidisset autem Simon quia per
impositionem manuum apostolorum daretur Spiritus, obtulit eis
pecuniam

19 dicens: « Date et mihi
hanc potestatem, ut cuicumque imposuero manus, accipiat Spiritum
Sanctum ».

20 Petrus autem dixit ad eum:
« Argentum tuum tecum sit in perditionem, quoniam donum
Dei existimasti pecunia possideri!

21 Non est tibi pars neque sors in
verbo isto; cor enim tuum non est rectum coram Deo.

22 Pænitentiam itaque age ab hac
nequitia tua et roga Dominum, si forte remittatur tibi hæc
cogitatio cordis tui;

23 in felle enim amaritudinis et
obligatione iniquitatis video te esse ».

24 Respondens autem Simon dixit:
« Precamini vos pro me ad Dominum, ut nihil veniat super
me horum, quæ dixistis ».

25 Et illi quidem testificati et locuti
verbum Domini, redibant Hierosolymam et multis vicis Samaritanorum
evangelizabant.

26 Angelus autem Domini locutus est ad
Philippum dicens: « Surge et vade contra meridianum ad
viam, quæ descendit ab Ierusalem in Gazam; hæc est
deserta ».

27 Et surgens abiit; et ecce vir
Æthiops eunuchus potens Candacis reginæ Æthiopum, qui erat super
omnem gazam eius, qui venerat adorare in Ierusalem

28 et revertebatur sedens super currum
suum et legebat prophetam Isaiam.

29 Dixit autem Spiritus Philippo:
« Accede et adiunge te ad currum istum ».

30 Accurrens autem Philippus audivit
illum legentem Isaiam prophetam et dixit: « Putasne
intellegis, quæ legis? ».

31 Qui ait: « Et quomodo
possum, si non aliquis ostenderit mihi? ». Rogavitque
Philippum, ut ascenderet et sederet secum.

32 Locus autem Scripturæ, quem
legebat, erat hic:
« Tamquam ovis ad occisionem ductus est
et sicut agnus coram tondente se sine voce,
sic non aperit os suum.

33 In humilitate eius iudicium eius
sublatum est.
Generationem illius quis enarrabit?
Quoniam tollitur de terra vita eius ».

34 Respondens autem eunuchus Philippo
dixit: « Obsecro te, de quo propheta dicit hoc? De se an
de alio aliquo? ».

35 Aperiens autem Philippus os suum et
incipiens a Scriptura ista, evangelizavit illi Iesum.

36 Et dum irent per viam, venerunt ad
quandam aquam; et ait eunuchus: « Ecce aqua; quid
prohibet me baptizari? ».

(37) 38Et iussit stare currum; et
descenderunt uterque in aquam Philippus et eunuchus, et baptizavit
eum.

39 Cum autem ascendissent de aqua,
Spiritus Domini rapuit Philippum, et amplius non vidit eum
eunuchus; ibat autem per viam suam gaudens.

40 Philippus autem inventus est in
Azoto et pertransiens evangelizabat civitatibus cunctis, donec
veniret Cæsaream.

Capitulum 9

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43
vel ad indicem capitulorum supra

1 Saulus autem, adhuc spirans
minarum et cædis in discipulos Domini, accessit ad principem
sacerdotum

2 et petiit ab eo epistulas in Damascum
ad synagogas, ut, si quos invenisset huius viæ viros ac mulieres,
vinctos perduceret in Ierusalem.

3 Et cum iter faceret, contigit ut
appropinquaret Damasco; et subito circumfulsit eum lux de
cælo,

4 et cadens in terram audivit vocem
dicentem sibi: « Saul, Saul, quid me
persequeris? ».

5 Qui dixit: « Quis es,
Domine? ». Et ille: « Ego sum Iesus, quem tu
persequeris!

6 Sed surge et ingredere civitatem, et
dicetur tibi quid te oporteat facere ».

7 Viri autem illi, qui comitabantur cum
eo, stabant stupefacti, audientes quidem vocem, neminem autem
videntes.

8 Surrexit autem Saulus de terra;
apertisque oculis, nihil videbat; ad manus autem illum trahentes
introduxerunt Damascum.

9 Et erat tribus diebus non videns et
non manducavit neque bibit.

10 Erat autem quidam discipulus Damasci
nomine Ananias; et dixit ad illum in visu Dominus:
« Anania ». At ille ait: « Ecce
ego, Domine ».

11 Et Dominus ad illum:
« Surgens vade in vicum, qui vocatur Rectus, et quære
in domo Iudæ Saulum nomine Tarsensem; ecce enim orat

12 et vidit virum Ananiam nomine
introeuntem et imponentem sibi manus, ut visum
recipiat ».

13 Respondit autem Ananias:
« Domine, audivi a multis de viro hoc, quanta mala
sanctis tuis fecerit in Ierusalem;

14 et hic habet potestatem a
principibus sacerdotum alligandi omnes, qui invocant nomen
tuum ».

15 Dixit autem ad eum Dominus:
« Vade, quoniam vas electionis est mihi iste, ut portet
nomen meum coram gentibus et regibus et filiis Israel;

16 ego enim ostendam illi quanta
oporteat eum pro nomine meo pati ».

17 Et abiit Ananias; et introivit in
domum et imponens ei manus dixit: « Saul frater, Dominus
misit me, Iesus qui apparuit tibi in via, qua veniebas, ut videas
et implearis Spiritu Sancto ».

18 Et confestim ceciderunt ab oculis
eius tamquam squamæ, et visum recepit. Et surgens baptizatus
est

19 et, cum accepisset cibum,
confortatus est.
Fuit autem cum discipulis, qui erant Damasci, per dies aliquot;

20 et continuo in synagogis prædicabat
Iesum, quoniam hic est Filius Dei.

21 Stupebant autem omnes, qui
audiebant, et dicebant: « Nonne hic est, qui expugnabat
in Ierusalem eos, qui invocabant nomen istud, et huc ad hoc
venerat, ut vinctos illos duceret ad principes
sacerdotum? ».

22 Saulus autem magis convalescebat et
confundebat Iudæos, qui habitabant Damasci, affirmans quoniam hic
est Christus.

23 Cum implerentur autem dies multi,
consilium fecerunt Iudæi, ut eum interficerent;

24 notæ autem factæ sunt Saulo
insidiæ eorum. Custodiebant autem et portas die ac nocte, ut eum
interficerent;

25 accipientes autem discipuli eius
nocte per murum dimiserunt eum submittentes in sporta.

26 Cum autem venisset in Ierusalem,
tentabat iungere se discipulis; et omnes timebant eum, non
credentes quia esset discipulus.

27 Barnabas autem apprehensum illum
duxit ad apostolos et narravit illis quomodo in via vidisset
Dominum, et quia locutus est ei, et quomodo in Damasco fiducialiter
egerit in nomine Iesu.

28 Et erat cum illis intrans et exiens
in Ierusalem, fiducialiter agens in nomine Domini.

29 Loquebatur quoque et disputabat cum
Græcis; illi autem quærebant occidere eum.

30 Quod cum cognovissent, fratres
deduxerunt eum Cæsaream et dimiserunt Tarsum.

31 Ecclesia quidem per totam Iudæam et
Galilæam et Samariam habebat pacem; ædificabatur et ambulabat in
timore Domini et consolatione Sancti Spiritus crescebat.

32 Factum est autem Petrum, dum
pertransiret universos, devenire et ad sanctos, qui habitabant
Lyddæ.

33 Invenit autem ibi hominem quendam
nomine Æneam ab annis octo iacentem in grabato, qui erat
paralyticus.

34 Et ait illi Petrus:
« Ænea, sanat te Iesus Christus; surge et sterne
tibi ». Et continuo surrexit.

35 Et viderunt illum omnes, qui
inhabitabant Lyddam et Saron, qui conversi sunt ad Dominum.

36 In Ioppe autem erat quædam
discipula nomine Tabitha, quæ interpretata dicitur Dorcas; hæc
erat plena operibus bonis et eleemosynis, quas faciebat.

37 Factum est autem in diebus illis ut
infirmata moreretur; quam cum lavissent, posuerunt in cenaculo.

38 Cum autem prope esset Lydda ab
Ioppe, discipuli audientes quia Petrus esset in ea, miserunt duos
viros ad eum rogantes: « Ne pigriteris venire usque ad
nos! ».

39 Exsurgens autem Petrus venit cum
illis; et cum advenisset, duxerunt illum in cenaculum; et
circumsteterunt illum omnes viduæ flentes et ostendentes tunicas
et vestes, quas faciebat Dorcas, cum esset cum illis.

40 Eiectis autem omnibus foras Petrus,
et ponens genua oravit et conversus ad corpus dixit:
« Tabitha, surge! ». At illa aperuit oculos
suos et, viso Petro, resedit.

41 Dans autem illi manum erexit eam et,
cum vocasset sanctos et viduas, exhibuit eam vivam.

42 Notum autem factum est per universam
Ioppen, et crediderunt multi in Domino.

43 Factum est autem, ut dies multos
moraretur in Ioppe apud quendam Simonem coriarium.

Capitulum 10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
vel ad indicem capitulorum supra

1 Vir autem quidam in Cæsarea
nomine Cornelius, centurio cohortis, quæ dicitur Italica,

2 religiosus et timens Deum cum omni
domo sua, faciens eleemosynas multas plebi et deprecans Deum
semper,

3 vidit in visu manifeste quasi hora
nona diei angelum Dei introeuntem ad se et dicentem sibi:
« Corneli ».

4 At ille intuens eum et timore
correptus dixit: « Quid est, domine? ». Dixit
autem illi: « Orationes tuæ et eleemosynæ tuæ
ascenderunt in memoriam in conspectu Dei.

5 Et nunc mitte viros in Ioppen et
accersi Simonem quendam, qui cognominatur Petrus;

6 hic hospitatur apud Simonem quendam
coriarium, cui est domus iuxta mare ».

7 Ut autem discessit angelus, qui
loquebatur illi, cum vocasset duos domesticos suos et militem
religiosum ex his, qui illi parebant,

8 et narrasset illis omnia, misit illos
in Ioppen.

9 Postera autem die, iter illis
facientibus et appropinquantibus civitati, ascendit Petrus super
tectum, ut oraret circa horam sextam.

10 Et cum esuriret, voluit gustare;
parantibus autem eis, cecidit super eum mentis excessus,

11 et videt cælum apertum et
descendens vas quoddam velut linteum magnum quattuor initiis
submitti in terram,

12 in quo erant omnia quadrupedia et
serpentia terræ et volatilia cæli.

13 Et facta est vox ad eum:
« Surge, Petre, occide et manduca! ».

14 Ait autem Petrus:
« Nequaquam, Domine, quia numquam manducavi omne commune
et immundum ».

15 Et vox iterum secundo ad eum:
« Quæ Deus purificavit, ne tu commune
dixeris ».

16 Hoc autem factum est per ter, et
statim receptum est vas in cælum.

17 Et dum intra se hæsitaret Petrus
quidnam esset visio, quam vidisset, ecce viri, qui missi erant a
Cornelio, inquirentes domum Simonis astiterunt ad ianuam

18 et, cum vocassent, interrogabant si
Simon, qui cognominatur Petrus, illic haberet hospitium.

19 Petro autem cogitante de visione,
dixit Spiritus ei: « Ecce viri tres quærunt te;

20 surge itaque et descende et vade cum
eis nihil dubitans, quia ego misi illos ».

21 Descendens autem Petrus ad viros
dixit: « Ecce ego sum, quem quæritis; quæ causa est,
propter quam venistis? ».

22 Qui dixerunt: « Cornelius
centurio, vir iustus et timens Deum et testimonium habens ab
universa gente Iudæorum, responsum accepit ab angelo sancto
accersire te in domum suam et audire verba abs te ».

23 Invitans igitur eos recepit
hospitio.
Sequenti autem die, surgens profectus est cum eis, et quidam ex
fratribus ab Ioppe comitati sunt eum.

24 Altera autem die introivit
Cæsaream; Cornelius vero exspectabat illos, convocatis cognatis
suis et necessariis amicis.

25 Et factum est, cum introisset
Petrus, obvius ei Cornelius procidens ad pedes adoravit.

26 Petrus vero levavit eum dicens:
« Surge, et ego ipse homo sum ».

27 Et loquens cum illo intravit et
invenit multos, qui convenerant;

28 dixitque ad illos: « Vos
scitis quomodo illicitum sit viro Iudæo coniungi aut accedere ad
alienigenam. Et mihi ostendit Deus neminem communem aut immundum
dicere hominem;

29 propter quod sine dubitatione veni
accersitus. Interrogo ergo quam ob causam accersistis
me ».

30 Et Cornelius ait: « A
nudius quarta die usque in hanc horam orans eram hora nona in domo
mea, et ecce vir stetit ante me in veste candida

31 et ait: «Corneli, exaudita est
oratio tua, et eleemosynæ tuæ commemoratæ sunt in conspectu
Dei.

32 Mitte ergo in Ioppen et accersi
Simonem, qui cognominatur Petrus; hic hospitatur in domo Simonis
coriarii iuxta mare».

33 Confestim igitur misi ad te, et tu
bene fecisti veniendo. Nunc ergo omnes nos in conspectu Dei adsumus
audire omnia, quæcumque tibi præcepta sunt a
Domino ».

34 Aperiens autem Petrus os dixit:
« In veritate comperio quoniam non est personarum
acceptor Deus,

35 sed in omni gente, qui timet eum et
operatur iustitiam, acceptus est illi.

36 Verbum misit filiis Israel
evangelizans pacem per Iesum Christum; hic est omnium Dominus.

37 Vos scitis quod factum est verbum
per universam Iudæam incipiens a Galilæa post baptismum, quod
prædicavit Ioannes:

38 Iesum a Nazareth, quomodo unxit eum
Deus Spiritu Sancto et virtute, qui pertransivit benefaciendo et
sanando omnes oppressos a Diabolo, quoniam Deus erat cum illo.

39 Et nos testes sumus omnium, quæ
fecit in regione Iudæorum et Ierusalem; quem et occiderunt
suspendentes in ligno.

40 Hunc Deus suscitavit tertia die et
dedit eum manifestum fieri

41 non omni populo, sed testibus
præordinatis a Deo, nobis, qui manducavimus et bibimus cum illo
postquam resurrexit a mortuis;

42 et præcepit nobis prædicare populo
et testificari quia ipse est, qui constitutus est a Deo iudex
vivorum et mortuorum.

43 Huic omnes Prophetæ testimonium
perhibent remissionem peccatorum accipere per nomen eius omnes, qui
credunt in eum ».

44 Adhuc loquente Petro verba hæc,
cecidit Spiritus Sanctus super omnes, qui audiebant verbum.

45 Et obstupuerunt, qui ex
circumcisione fideles, qui venerant cum Petro, quia et in nationes
gratia Spiritus Sancti effusa est;

46 audiebant enim illos loquentes
linguis et magnificantes Deum. Tunc respondit Petrus:

47 « Numquid aquam quis
prohibere potest, ut non baptizentur hi, qui Spiritum Sanctum
acceperunt sicut et nos? ».

48 Et iussit eos in nomine Iesu Christi
baptizari. Tunc rogaverunt eum, ut maneret aliquot diebus.

Capitulum 11

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
vel ad indicem capitulorum supra

1 Audierunt autem apostoli et
fratres, qui erant in Iudæa, quoniam et gentes receperunt verbum
Dei.

2 Cum ascendisset autem Petrus in
Ierusalem, disceptabant adversus illum, qui erant ex
circumcisione,

3 dicentes: « Introisti ad
viros præputium habentes et manducasti cum
illis! ».

4 Incipiens autem Petrus exponebat
illis ex ordine dicens:

5 « Ego eram in civitate
Ioppe orans et vidi in excessu mentis visionem, descendens vas
quoddam velut linteum magnum quattuor initiis submitti de cælo et
venit usque ad me;

6 in quod intuens considerabam et vidi
quadrupedia terræ et bestias et reptilia et volatilia cæli.

7 Audivi autem et vocem dicentem mihi:
«Surgens, Petre, occide et manduca!».

8 Dixi autem: Nequaquam, Domine, quia
commune aut immundum numquam introivit in os meum.

9 Respondit autem vox secundo de cælo:
«Quæ Deus mundavit, tu ne commune dixeris».

10 Hoc autem factum est per ter, et
retracta sunt rursum omnia in cælum.

11 Et ecce confestim tres viri
astiterunt in domo, in qua eramus, missi a Cæsarea ad me.

12 Dixit autem Spiritus mihi, ut irem
cum illis nihil hæsitans. Venerunt autem mecum et sex fratres
isti, et ingressi sumus in domum viri.

13 Narravit autem nobis quomodo
vidisset angelum ad domum suam stantem et dicentem: «Mitte in
Ioppen et accersi Simonem, qui cognominatur Petrus,

14 qui loquetur tibi verba, in quibus
salvus eris tu et universa domus tua».

15 Cum autem cœpissem loqui, decidit
Spiritus Sanctus super eos, sicut et super nos in initio.

16 Recordatus sum autem verbi Domini,
sicut dicebat: «Ioannes quidem baptizavit aqua, vos autem
baptizabimini in Spiritu Sancto».

17 Si ergo æquale donum dedit illis
Deus sicut et nobis, qui credidimus in Dominum Iesum Christum, ego
quis eram qui possem prohibere Deum? ».

18 His autem auditis, acquieverunt et
glorificaverunt Deum dicentes: « Ergo et gentibus Deus
pænitentiam ad vitam dedit ».

19 Et illi quidem, qui dispersi fuerant
a tribulatione, quæ facta fuerat sub Stephano, perambulaverunt
usque Phœnicen et Cyprum et Antiochiam, nemini loquentes verbum;
nisi solis Iudæis.

20 Erant autem quidam ex eis viri
Cyprii et Cyrenæi, qui, cum introissent Antiochiam, loquebantur et
ad Græcos evangelizantes Dominum Iesum.

21 Et erat manus Domini cum eis;
multusque numerus credentium conversus est ad Dominum.

22 Auditus est autem sermo in auribus
ecclesiæ, quæ erat in Ierusalem, super istis, et miserunt
Barnabam usque Antiochiam;

23 qui cum pervenisset et vidisset
gratiam Dei, gavisus est et hortabatur omnes proposito cordis
permanere in Domino,

24 quia erat vir bonus et plenus
Spiritu Sancto et fide. Et apposita est turba multa Domino.

25 Profectus est autem Tarsum, ut
quæreret Saulum;

26 quem cum invenisset, perduxit
Antiochiam. Factum est autem eis, ut annum totum conversarentur in
ecclesia et docerent turbam multam, et cognominarentur primum
Antiochiæ discipuli Christiani.

27 In his autem diebus supervenerunt ab
Hierosolymis prophetæ Antiochiam;

28 et surgens unus ex eis nomine Agabus
significavit per Spiritum famem magnam futuram in universo orbe
terrarum; quæ facta est sub Claudio.

29 Discipuli autem, prout quis habebat,
proposuerunt singuli eorum in ministerium mittere habitantibus in
Iudæa fratribus;

30 quod et fecerunt, mittentes ad
presbyteros per manum Barnabæ et Sauli.

Capitulum 12

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
vel ad indicem capitulorum supra

1 Illo autem tempore, misit Herodes
rex manus, ut affligeret quosdam de ecclesia.

2 Occidit autem Iacobum fratrem Ioannis
gladio.

3 Videns autem quia placeret Iudæis,
apposuit apprehendere et Petrum — erant autem dies Azymorum

4 quem cum apprehendisset, misit in
carcerem tradens quattuor quaternionibus militum custodire eum,
volens post Pascha producere eum populo.

5 Et Petrus quidem servabatur in
carcere; oratio autem fiebat sine intermissione ab ecclesia ad Deum
pro eo.

6 Cum autem producturus eum esset
Herodes, in ipsa nocte erat Petrus dormiens inter duos milites
vinctus catenis duabus, et custodes ante ostium custodiebant
carcerem.

7 Et ecce angelus Domini astitit, et
lumen refulsit in habitaculo; percusso autem latere Petri,
suscitavit eum dicens: « Surge velociter! ».
Et ceciderunt catenæ de manibus eius.

8 Dixit autem angelus ad eum:
« Præcingere et calcea te sandalia tua! ».
Et fecit sic. Et dicit illi: « Circumda tibi vestimentum
tuum et sequere me! ».

9 Et exiens sequebatur et nesciebat
quia verum est, quod fiebat per angelum; æstimabat autem se visum
videre.

10 Transeuntes autem primam custodiam
et secundam venerunt ad portam ferream, quæ ducit ad civitatem,
quæ ultro aperta est eis, et exeuntes processerunt vicum unum, et
continuo discessit angelus ab eo.

11 Et Petrus ad se reversus dixit:
« Nunc scio vere quia misit Dominus angelum suum et
eripuit me de manu Herodis et de omni exspectatione plebis
Iudæorum ».

12 Consideransque venit ad domum Mariæ
matris Ioannis, qui cognominatur Marcus, ubi erant multi congregati
et orantes.

13 Pulsante autem eo ostium ianuæ,
processit puella ad audiendum, nomine Rhode;

14 et ut cognovit vocem Petri, præ
gaudio non aperuit ianuam, sed intro currens nuntiavit stare Petrum
ante ianuam.

15 At illi dixerunt ad eam:
« Insanis! ». Illa autem affirmabat sic se
habere. Illi autem dicebant: « Angelus eius
est ».

16 Petrus autem perseverabat pulsans;
cum autem aperuissent, viderunt eum et obstupuerunt.

17 Annuens autem eis manu, ut tacerent,
enarravit quomodo Dominus eduxisset eum de carcere dixitque:
« Nuntiate Iacobo et fratribus hæc ». Et
egressus abiit in alium locum.

18 Facta autem die, erat non parva
turbatio inter milites, quidnam de Petro factum esset.

19 Herodes autem, cum requisisset eum
et non invenisset, interrogatis custodibus, iussit eos abduci;
descendensque a Iudæa in Cæsaream ibi commorabatur.

20 Erat autem iratus Tyriis et
Sidoniis; at illi unanimes venerunt ad eum et, persuaso Blasto, qui
erat super cubiculum regis, postulabant pacem, eo quod aleretur
regio eorum ab annona regis.

21 Statuto autem die, Herodes, vestitus
veste regia, sedens pro tribunali contionabatur ad eos;

22 populus autem acclamabat:
« Dei vox et non hominis! ».

23 Confestim autem percussit eum
angelus Domini, eo quod non dedisset gloriam Deo; et consumptus a
vermibus exspiravit.

24 Verbum autem Dei crescebat et
multiplicabatur.

25 Barnabas autem et Saulus reversi
sunt in Ierusalem expleto ministerio, assumpto Ioanne, qui
cognominatus est Marcus.

Capitulum 13

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52
vel ad indicem capitulorum supra

1 Erant autem in ecclesia, quæ erat
Antiochiæ, prophetæ et doctores: Barnabas et Simeon, qui
vocabatur Niger, et Lucius Cyrenensis et Manaen, qui erat Herodis
tetrarchæ collactaneus, et Saulus.

2 Ministrantibus autem illis Domino et
ieiunantibus, dixit Spiritus Sanctus: « Separate mihi
Barnabam et Saulum in opus, ad quod vocavi eos ».

3 Tunc ieiunantes et orantes
imponentesque eis manus dimiserunt illos.

4 Et ipsi quidem missi ab Spiritu
Sancto devenerunt Seleuciam et inde navigaverunt Cyprum

5 et, cum venissent Salamina,
prædicabant verbum Dei in synagogis Iudæorum; habebant autem et
Ioannem ministrum.

6 Et cum perambulassent universam
insulam usque Paphum, invenerunt quendam virum magum
pseudoprophetam Iudæum, cui nomen Bariesu,

7 qui erat cum proconsule Sergio Paulo,
viro prudente. Hic, accersitis Barnaba et Saulo, quæsivit audire
verbum Dei;

8 resistebat autem illis Elymas, magus,
sic enim interpretatur nomen eius, quærens avertere proconsulem a
fide.

9 Saulus autem, qui et Paulus, repletus
Spiritu Sancto, intuens in eum

10 dixit: « O plene omni
dolo et omni fallacia, fili Diaboli, inimice omnis iustitiæ, non
desines subvertere vias Domini rectas?

11 Et nunc, ecce manus Domini super te;
et eris cæcus, non videns solem usque ad tempus ». Et
confestim cecidit in eum caligo et tenebræ, et circumiens
quærebat, qui eum manum darent.

12 Tunc proconsul, cum vidisset factum,
credidit admirans super doctrinam Domini.

13 Et cum a Papho navigassent, qui
erant cum Paulo, venerunt Pergen Pamphyliæ; Ioannes autem
discedens ab eis reversus est Hierosolymam.

14 Illi vero pertranseuntes, a Perge
venerunt Antiochiam Pisidiæ, et ingressi synagogam die sabbatorum
sederunt.

15 Post lectionem autem Legis et
Prophetarum, miserunt principes synagogæ ad eos dicentes:
« Viri fratres, si quis est in vobis sermo exhortationis
ad plebem, dicite! ».

16 Surgens autem Paulus et manu
silentium indicens ait: « Viri Israelitæ et qui timetis
Deum, audite.

17 Deus plebis huius Israel elegit
patres nostros et plebem exaltavit, cum essent incolæ in terra
Ægypti, et in brachio excelso eduxit eos ex ea;

18 et per quadraginta fere annorum
tempus mores eorum sustinuit in deserto;

19 et destruens gentes septem in terra
Chanaan sorte distribuit terram eorum,

20 quasi quadringentos et quinquaginta
annos. Et post hæc dedit iudices usque ad Samuel prophetam.

21 Et exinde postulaverunt regem, et
dedit illis Deus Saul filium Cis, virum de tribu Beniamin, annis
quadraginta.

22 Et amoto illo, suscitavit illis
David in regem, cui et testimonium perhibens dixit: «Inveni
David filium Iesse, virum secundum cor meum, qui faciet omnes
voluntates meas».

23 Huius Deus ex semine secundum
promissionem eduxit Israel salvatorem Iesum,

24 prædicante Ioanne ante adventum
eius baptismum pænitentiæ omni populo Israel.

25 Cum impleret autem Ioannes cursum
suum, dicebat: «Quid me arbitramini esse? Non sum ego; sed
ecce venit post me, cuius non sum dignus calceamenta pedum
solvere».

26 Viri fratres, filii generis Abraham
et qui in vobis timent Deum, nobis verbum salutis huius missum
est.

27 Qui enim habitabant Ierusalem et
principes eorum, hunc ignorantes et voces Prophetarum, quæ per
omne sabbatum leguntur, iudicantes impleverunt;

28 et nullam causam mortis invenientes
petierunt a Pilato, ut interficeretur;

29 cumque consummassent omnia, quæ de
eo scripta erant, deponentes eum de ligno posuerunt in
monumento.

30 Deus vero suscitavit eum a
mortuis;

31 qui visus est per dies multos his,
qui simul ascenderant cum eo de Galilæa in Ierusalem, qui nunc
sunt testes eius ad plebem.

32 Et nos vobis evangelizamus eam, quæ
ad patres promissio facta est,

33 quoniam hanc Deus adimplevit filiis
eorum, nobis resuscitans Iesum, sicut et in Psalmo secundo scriptum
est:
«Filius meus es tu; ego hodie genui te».

34 Quod autem suscitaverit eum a
mortuis, amplius iam non reversurum in corruptionem, ita dixit:
«Dabo vobis sancta David fidelia».

35 Ideoque et in alio dicit:
«Non dabis Sanctum tuum videre corruptionem».

36 David enim sua generatione cum
administrasset voluntati Dei, dormivit et appositus est ad patres
suos et vidit corruptionem;

37 quem vero Deus suscitavit, non vidit
corruptionem.

38 Notum igitur sit vobis, viri
fratres, quia per hunc vobis remissio peccatorum annuntiatur; ab
omnibus, quibus non potuistis in lege Moysi iustificari,

39 in hoc omnis, qui credit,
iustificatur.

40 Videte ergo, ne superveniat, quod
dictum est in Prophetis:

41 «Videte, contemptores,
et admiramini et disperdimini,
quia opus operor ego in diebus vestris,
opus, quod non credetis, si quis enarraverit
vobis!» ».

42 Exeuntibus autem illis, rogabant, ut
sequenti sabbato loquerentur sibi verba hæc.

43 Cumque dimissa esset synagoga,
secuti sunt multi Iudæorum et colentium proselytorum Paulum et
Barnabam, qui loquentes suadebant eis, ut permanerent in gratia
Dei.

44 Sequenti vero sabbato pæne universa
civitas convenit audire verbum Domini.

45 Videntes autem turbas Iudæi,
repleti sunt zelo; et contradicebant his, quæ a Paulo dicebantur,
blasphemantes.

46 Tunc audenter Paulus et Barnabas
dixerunt: « Vobis oportebat primum loqui verbum Dei; sed
quoniam repellitis illud et indignos vos iudicatis æternæ vitæ,
ecce convertimur ad gentes.

47 Sic enim præcepit nobis
Dominus:
«Posui te in lumen gentium,
ut sis in salutem usque ad extremum terræ» ».

48 Audientes autem gentes gaudebant et
glorificabant verbum Domini, et crediderunt, quotquot erant
præordinati ad vitam æternam;

49 ferebatur autem verbum Domini per
universam regionem.

50 Iudæi autem concitaverunt honestas
inter colentes mulieres et primos civitatis et excitaverunt
persecutionem in Paulum et Barnabam et eiecerunt eos de finibus
suis.

51 At illi, excusso pulvere pedum in
eos, venerunt Iconium;

52 discipuli quoque replebantur gaudio
et Spiritu Sancto.

Capitulum 14

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
vel ad indicem capitulorum supra

1 Factum est autem Iconii, ut eodem
modo introirent synagogam Iudæorum et ita loquerentur, ut crederet
Iudæorum et Græcorum copiosa multitudo.

2 Qui vero increduli fuerunt Iudæi,
suscitaverunt et exacerbaverunt animas gentium adversus
fratres.

3 Multo igitur tempore demorati sunt,
fiducialiter agentes in Domino, testimonium perhibente verbo
gratiæ suæ, dante signa et prodigia fieri per manus eorum.

4 Divisa est autem multitudo civitatis:
et quidam quidem erant cum Iudæis, quidam vero cum apostolis.

5 Cum autem factus esset impetus
gentilium et Iudæorum cum principibus suis, ut contumeliis
afficerent et lapidarent eos,

6 intellegentes confugerunt ad
civitates Lycaoniæ, Lystram et Derben et ad regionem in
circuitu

7 et ibi evangelizantes erant.

8 Et quidam vir in Lystris infirmus
pedibus sedebat, claudus ex utero matris suæ, qui numquam
ambulaverat.

9 Hic audivit Paulum loquentem; qui
intuitus eum et videns quia haberet fidem, ut salvus fieret,

10 dixit magna voce: « Surge
super pedes tuos rectus! ». Et exsilivit et
ambulabat.

11 Turbæ autem cum vidissent, quod
fecerat Paulus, levaverunt vocem suam Lycaonice dicentes:
« Dii similes facti hominibus descenderunt ad
nos! »;

12 et vocabant Barnabam Iovem, Paulum
vero Mercurium, quoniam ipse erat dux verbi.

13 Sacerdos quoque templi Iovis, quod
erat ante civitatem, tauros et coronas ad ianuas afferens cum
populis, volebat sacrificare.

14 Quod ubi audierunt apostoli Barnabas
et Paulus, conscissis tunicis suis, exsilierunt in turbam
clamantes

15 et dicentes: « Viri, quid
hæc facitis? Et nos mortales sumus similes vobis homines,
evangelizantes vobis ab his vanis converti ad Deum vivum, qui fecit
cælum et terram et mare et omnia, quæ in eis sunt.

16 Qui in præteritis generationibus
permisit omnes gentes ambulare in viis suis;

17 et quidem non sine testimonio
semetipsum reliquit benefaciens, de cælo dans vobis pluvias et
tempora fructifera, implens cibo et lætitia corda
vestra ».

18 Et hæc dicentes vix sedaverunt
turbas, ne sibi immolarent.

19 Supervenerunt autem ab Antiochia et
Iconio Iudæi et persuasis turbis lapidantesque Paulum trahebant
extra civitatem æstimantes eum mortuum esse.

20 Circumdantibus autem eum discipulis,
surgens intravit civitatem. Et postera die profectus est cum
Barnaba in Derben.

21 Cumque evangelizassent civitati illi
et docuissent multos, reversi sunt Lystram et Iconium et
Antiochiam

22 confirmantes animas discipulorum,
exhortantes, ut permanerent in fide, et quoniam per multas
tribulationes oportet nos intrare in regnum Dei.

23 Et cum ordinassent illis per
singulas ecclesias presbyteros et orassent cum ieiunationibus,
commendaverunt eos Domino, in quem crediderant.

24 Transeuntesque Pisidiam venerunt
Pamphyliam;

25 et loquentes in Perge verbum
descenderunt in Attaliam.

26 Et inde navigaverunt Antiochiam,
unde erant traditi gratiæ Dei in opus, quod compleverunt.

27 Cum autem venissent et congregassent
ecclesiam, rettulerunt quanta fecisset Deus cum illis et quia
aperuisset gentibus ostium fidei.

28 Morati sunt autem tempus non modicum
cum discipulis.

Capitulum 15

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 (34) 35 36 37 38 39 40 41
vel ad indicem capitulorum supra

1 Et quidam descendentes de Iudæa
docebant fratres: « Nisi circumcidamini secundum morem
Moysis, non potestis salvi fieri ».

2 Facta autem seditione et
conquisitione non minima Paulo et Barnabæ adversum illos,
statuerunt, ut ascenderent Paulus et Barnabas et quidam alii ex
illis ad apostolos et presbyteros in Ierusalem super hac
quæstione.

3 Illi igitur deducti ab ecclesia
pertransiebant Phœnicen et Samariam narrantes conversionem gentium
et faciebant gaudium magnum omnibus fratribus.

4 Cum autem venissent Hierosolymam,
suscepti sunt ab ecclesia et apostolis et presbyteris et
annuntiaverunt quanta Deus fecisset cum illis.

5 Surrexerunt autem quidam de hæresi
pharisæorum, qui crediderant, dicentes: « Oportet
circumcidere eos, præcipere quoque servare legem
Moysis! ».

6 Conveneruntque apostoli et presbyteri
videre de verbo hoc.

7 Cum autem magna conquisitio fieret,
surgens Petrus dixit ad eos: « Viri fratres, vos scitis
quoniam ab antiquis diebus in vobis elegit Deus per os meum audire
gentes verbum evangelii et credere;

8 et qui novit corda, Deus, testimonium
perhibuit illis dans Spiritum Sanctum sicut et nobis;

9 et nihil discrevit inter nos et illos
fide purificans corda eorum.

10 Nunc ergo quid tentatis Deum
imponere iugum super cervicem discipulorum, quod neque patres
nostri neque nos portare potuimus?

11 Sed per gratiam Domini Iesu credimus
salvari quemadmodum et illi ».

12 Tacuit autem omnis multitudo, et
audiebant Barnabam et Paulum narrantes quanta fecisset Deus signa
et prodigia in gentibus per eos.

13 Et postquam tacuerunt, respondit
Iacobus dicens: « Viri fratres, audite me.

14 Simeon narravit quemadmodum primum
Deus visitavit sumere ex gentibus populum nomini suo;

15 et huic concordant verba
Prophetarum, sicut scriptum est:

16 «Post hæc revertar
et reædificabo tabernaculum David, quod decidit,
et diruta eius reædificabo et erigam illud.

17 ut requirant reliqui hominum
Dominum
et omnes gentes, super quas invocatum est nomen meum,
dicit Dominus faciens hæc 18 nota a sæculo».

19 Propter quod ego iudico non
inquietari eos, qui ex gentibus convertuntur ad Deum,

20 sed scribere ad eos, ut abstineant
se a contaminationibus simulacrorum et fornicatione et suffocato et
sanguine.

21 Moyses enim a generationibus
antiquis habet in singulis civitatibus, qui eum prædicent in
synagogis, ubi per omne sabbatum legitur ».

22 Tunc placuit apostolis et
presbyteris cum omni ecclesia electos viros ex eis mittere
Antiochiam cum Paulo et Barnaba: Iudam, qui cognominatur Barsabbas,
et Silam, viros primos in fratribus,

23 scribentes per manum eorum:
« Apostoli et presbyteri fratres his, qui sunt
Antiochiæ et Syriæ et Ciliciæ, fratribus ex gentibus,
salutem!

24 Quoniam audivimus quia quidam ex
nobis, quibus non mandavimus, exeuntes turbaverunt vos verbis
evertentes animas vestras,

25 placuit nobis collectis in unum
eligere viros et mittere ad vos cum carissimis nobis Barnaba et
Paulo,

26 hominibus, qui tradiderunt animas
suas pro nomine Domini nostri Iesu Christi.

27 Misimus ergo Iudam et Silam, qui et
ipsi verbis referent eadem.

28 Visum est enim Spiritui Sancto et
nobis nihil ultra imponere vobis oneris quam hæc necessario:

29 abstinere ab idolothytis et sanguine
et suffocatis et fornicatione; a quibus custodientes vos bene
agetis. Valete ».

30 Illi igitur dimissi descenderunt
Antiochiam et, congregata multitudine, tradiderunt epistulam;

31 quam cum legissent, gavisi sunt
super consolatione.

32 Iudas quoque et Silas, cum et ipsi
essent prophetæ, verbo plurimo consolati sunt fratres et
confirmaverunt.

33 Facto autem tempore, dimissi sunt
cum pace a fratribus ad eos, qui miserant illos.

(34) 35Paulus autem et Barnabas
demorabantur Antiochiæ docentes et evangelizantes cum aliis
pluribus verbum Domini.

36 Post aliquot autem dies dixit ad
Barnabam Paulus: « Revertentes visitemus fratres per
universas civitates, in quibus prædicavimus verbum Domini, quomodo
se habeant ».

37 Barnabas autem volebat secum
assumere et Ioannem, qui cognominatur Marcus;

38 Paulus autem iudicabat eum, qui
discessisset ab eis a Pamphylia et non isset cum eis in opus, non
debere recipi eum.

39 Facta est autem exacerbatio, ita ut
discederent ab invicem, et Barnabas, assumpto Marco, navigaret
Cyprum.

40 Paulus vero, electo Sila, profectus
est, traditus gratiæ Domini a fratribus;

41 perambulabat autem Syriam et
Ciliciam confirmans ecclesias.

Capitulum 16

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
vel ad indicem capitulorum supra

1 Pervenit autem in Derben et
Lystram. Et ecce discipulus quidam erat ibi nomine Timotheus,
filius mulieris Iudææ fidelis, patre autem Græco;

2 huic testimonium reddebant, qui in
Lystris erant et Iconii fratres.

3 Hunc voluit Paulus secum proficisci
et assumens circumcidit eum propter Iudæos, qui erant in illis
locis; sciebant enim omnes quod pater eius Græcus esset.

4 Cum autem pertransirent civitates,
tradebant eis custodire dogmata, quæ erant decreta ab apostolis et
presbyteris, qui essent Hierosolymis.

5 Ecclesiæ quidem confirmabantur fide
et abundabant numero cotidie.

6 Transierunt autem Phrygiam et
Galatiæ regionem, vetati a Sancto Spiritu loqui verbum in
Asia;

7 cum venissent autem circa Mysiam,
tentabant ire Bithyniam, et non permisit eos Spiritus Iesu;

8 cum autem præterissent Mysiam,
descenderunt Troadem.

9 Et visio per noctem Paulo ostensa
est: vir Macedo quidam erat stans et deprecans eum et dicens:
« Transiens in Macedoniam, adiuva nos! ».

10 Ut autem visum vidit, statim
quæsivimus proficisci in Macedoniam, certi facti quia vocasset nos
Deus evangelizare eis.

11 Navigantes autem a Troade recto
cursu venimus Samothraciam et sequenti die Neapolim

12 et inde Philippos, quæ est prima
partis Macedoniæ civitas, colonia. Eramus autem in hac urbe diebus
aliquot commorantes.

13 Die autem sabbatorum egressi sumus
foras portam iuxta flumen, ubi putabamus orationem esse, et
sedentes loquebamur mulieribus, quæ convenerant.

14 Et quædam mulier nomine Lydia,
purpuraria civitatis Thyatirenorum colens Deum, audiebat, cuius
Dominus aperuit cor intendere his, quæ dicebantur a Paulo.

15 Cum autem baptizata esset et domus
eius, deprecata est dicens: « Si iudicastis me fidelem
Domino esse, introite in domum meam et manete »; et
coegit nos.

16 Factum est autem, euntibus nobis ad
orationem, puellam quandam habentem spiritum pythonem obviare
nobis, quæ quæstum magnum præstabat dominis suis divinando.

17 Hæc subsecuta Paulum et nos
clamabat dicens: « Isti homines servi Dei Altissimi
sunt, qui annuntiant vobis viam salutis ».

18 Hoc autem faciebat multis diebus.
Dolens autem Paulus et conversus spiritui dixit:
« Præcipio tibi in nomine Iesu Christi exire ab
ea »; et exiit eadem hora.

19 Videntes autem domini eius quia
exivit spes quæstus eorum, apprehendentes Paulum et Silam
traxerunt in forum ad principes;

20 et producentes eos magistratibus
dixerunt: « Hi homines conturbant civitatem nostram, cum
sint Iudæi,

21 et annuntiant mores, quos non licet
nobis suscipere neque facere, cum simus Romani ».

22 Et concurrit plebs adversus eos; et
magistratus, scissis tunicis eorum, iusserunt virgis cædi

23 et, cum multas plagas eis
imposuissent, miserunt eos in carcerem, præcipientes custodi, ut
caute custodiret eos;

24 qui cum tale præceptum accepisset,
misit eos in interiorem carcerem et pedes eorum strinxit in
ligno.

25 Media autem nocte, Paulus et Silas
orantes laudabant Deum, et audiebant eos, qui in custodia
erant;

26 subito vero terræmotus factus est
magnus, ita ut moverentur fundamenta carceris, et aperta sunt
statim ostia omnia, et universorum vincula soluta sunt.

27 Expergefactus autem custos carceris
et videns apertas ianuas carceris, evaginato gladio volebat se
interficere, æstimans fugisse vinctos.

28 Clamavit autem Paulus magna voce
dicens: « Nihil feceris tibi mali; universi enim hic
sumus ».

29 Petitoque lumine, intro cucurrit et
tremefactus procidit Paulo et Silæ;

30 et producens eos foras ait:
« Domini, quid me oportet facere, ut salvus
fiam? ».

31 At illi dixerunt: « Crede
in Domino Iesu et salvus eris tu et domus tua ».

32 Et locuti sunt ei verbum Domini cum
omnibus, qui erant in domo eius.

33 Et tollens eos in illa hora noctis
lavit eos a plagis, et baptizatus est ipse et omnes eius
continuo;

34 cumque perduxisset eos in domum,
apposuit mensam et lætatus est cum omni domo sua credens Deo.

35 Et cum dies factus esset, miserunt
magistratus lictores dicentes: « Dimitte homines
illos! ».

36 Nuntiavit autem custos carceris
verba hæc Paulo: « Miserunt magistratus, ut
dimittamini; nunc igitur exeuntes ite in pace ».

37 Paulus autem dixit eis:
« Cæsos nos publice, indemnatos, cum homines Romani
essemus, miserunt in carcerem; et nunc occulte nos eiciunt? Non
ita, sed veniant et ipsi nos educant ».

38 Nuntiaverunt autem magistratibus
lictores verba hæc. Timueruntque audito quod Romani essent;

39 et venientes deprecati sunt eos et
educentes rogabant, ut egrederentur urbem.

40 Exeuntes autem de carcere
introierunt ad Lydiam et, visis fratribus, consolati sunt eos et
profecti sunt.

Capitulum 17

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34
vel ad indicem capitulorum supra

1 Cum autem perambulassent
Amphipolim et Apolloniam, venerunt Thessalonicam, ubi erat synagoga
Iudæorum.

2 Secundum consuetudinem autem suam
Paulus introivit ad eos et per sabbata tria disserebat eis de
Scripturis

3 adaperiens et comprobans quia
Christum oportebat pati et resurgere a mortuis, et:
« Hic est Christus, Iesus, quem ego annuntio
vobis ».

4 Et quidam ex eis crediderunt et
adiuncti sunt Paulo et Silæ et de colentibus Græcis multitudo
magna et mulieres nobiles non paucæ.

5 Zelantes autem Iudæi assumentesque
de foro viros quosdam malos et turba facta concitaverunt civitatem;
et assistentes domui Iasonis quærebant eos producere in
populum.

6 Et cum non invenissent eos, trahebant
Iasonem et quosdam fratres ad politarchas clamantes:
« Qui orbem concitaverunt, isti et huc venerunt,

7 quos suscepit Iason; et hi omnes
contra decreta Cæsaris faciunt, regem alium dicentes esse,
Iesum ».

8 Concitaverunt autem plebem et
politarchas audientes hæc;

9 et accepto satis ab Iasone et a
ceteris, dimiserunt eos.

10 Fratres vero confestim per noctem
dimiserunt Paulum et Silam in Beroeam; qui cum advenissent, in
synagogam Iudæorum introierunt.

11 Hi autem erant nobiliores eorum, qui
sunt Thessalonicæ, qui susceperunt verbum cum omni aviditate,
cotidie scrutantes Scripturas, si hæc ita se haberent.

12 Et multi quidem crediderunt ex eis
et Græcarum mulierum honestarum et virorum non pauci.

13 Cum autem cognovissent in
Thessalonica Iudæi quia et Beroeæ annuntiatum est a Paulo verbum
Dei, venerunt et illuc commoventes et turbantes multitudinem.

14 Statimque tunc Paulum dimiserunt
fratres, ut iret usque ad mare; Silas autem et Timotheus
remanserunt ibi.

15 Qui autem deducebant Paulum,
perduxerunt usque Athenas; et accepto mandato ad Silam et
Timotheum, ut quam celerrime venirent ad illum, profecti sunt.

16 Paulus autem cum Athenis eos
exspectaret, irritabatur spiritus eius in ipso videns idololatriæ
deditam civitatem.

17 Disputabat igitur in synagoga cum
Iudæis et colentibus et in foro per omnes dies ad eos, qui
aderant.

18 Quidam autem ex Epicureis et Stoicis
philosophi disserebant cum eo. Et quidam dicebant:
« Quid vult seminiverbius hic dicere? »; alii
vero: « Novorum dæmoniorum videtur annuntiator
esse », quia Iesum et resurrectionem evangelizabat.

19 Et apprehensum eum ad Areopagum
duxerunt dicentes: « Possumus scire quæ est hæc nova,
quæ a te dicitur, doctrina?

20 Mira enim quædam infers auribus
nostris; volumus ergo scire quidnam velint hæc
esse ».

21 Athenienses autem omnes et advenæ
hospites ad nihil aliud vacabant nisi aut dicere aut audire aliquid
novi.

22 Stans autem Paulus in medio Areopagi
ait: « Viri Athenienses, per omnia quasi
superstitiosiores vos video;

23 præteriens enim et videns simulacra
vestra inveni et aram, in qua scriptum erat: «Ignoto
deo». Quod ergo ignorantes colitis, hoc ego annuntio
vobis.

24 Deus, qui fecit mundum et omnia,
quæ in eo sunt, hic, cæli et terræ cum sit Dominus, non in
manufactis templis inhabitat

25 nec manibus humanis colitur indigens
aliquo, cum ipse det omnibus vitam et inspirationem et omnia;

26 fecitque ex uno omne genus hominum
inhabitare super universam faciem terræ, definiens statuta tempora
et terminos habitationis eorum,

27 quærere Deum, si forte attrectent
eum et inveniant, quamvis non longe sit ab unoquoque nostrum.

28 In ipso enim vivimus et movemur et
sumus, sicut et quidam vestrum poetarum dixerunt:
«Ipsius enim et genus sumus».

29 Genus ergo cum simus Dei, non
debemus æstimare auro aut argento aut lapidi, sculpturæ artis et
cogitationis hominis, divinum esse simile.

30 Et tempora quidem ignorantiæ
despiciens Deus, nunc annuntiat hominibus, ut omnes ubique
pænitentiam agant,

31 eo quod statuit diem, in qua
iudicaturus est orbem in iustitia in viro, quem constituit, fidem
præbens omnibus suscitans eum a mortuis ».

32 Cum audissent autem resurrectionem
mortuorum, quidam quidem irridebant, quidam vero dixerunt:
« Audiemus te de hoc iterum ».

33 Sic Paulus exivit de medio
eorum.

34 Quidam vero viri adhærentes ei
crediderunt; in quibus et Dionysius Areopagita et mulier nomine
Damaris et alii cum eis.

Capitulum 18

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
vel ad indicem capitulorum supra

1 Post hæc discedens ab Athenis
venit Corinthum.

2 Et inveniens quendam Iudæum nomine
Aquilam, Ponticum genere, qui nuper venerat ab Italia, et
Priscillam uxorem eius, eo quod præcepisset Claudius discedere
omnes Iudæos a Roma, accessit ad eos

3 et, quia eiusdem erat artis, manebat
apud eos et operabatur; erant autem scenofactoriæ artis.

4 Disputabat autem in synagoga per omne
sabbatum suadebatque Iudæis et Græcis.

5 Cum venissent autem de Macedonia
Silas et Timotheus, instabat verbo Paulus testificans Iudæis esse
Christum Iesum.

6 Contradicentibus autem eis et
blasphemantibus, excutiens vestimenta dixit ad eos:
« Sanguis vester super caput vestrum! Mundus ego. Ex hoc
nunc ad gentes vadam ».

7 Et migrans inde intravit in domum
cuiusdam nomine Titi Iusti, colentis Deum, cuius domus erat
coniuncta synagogæ.

8 Crispus autem archisynagogus credidit
Domino cum omni domo sua, et multi Corinthiorum audientes credebant
et baptizabantur.

9 Dixit autem Dominus nocte per
visionem Paulo: « Noli timere, sed loquere et ne
taceas,

10 quia ego sum tecum, et nemo
apponetur tibi, ut noceat te, quoniam populus est mihi multus in
hac civitate ».

11 Sedit autem annum et sex menses
docens apud eos verbum Dei.

12 Gallione autem proconsule Achaiæ,
insurrexerunt uno animo Iudæi in Paulum et adduxerunt eum ad
tribunal

13 dicentes: « Contra legem
hic persuadet hominibus colere Deum ».

14 Incipiente autem Paulo aperire os,
dixit Gallio ad Iudæos: « Si quidem esset iniquum
aliquid aut facinus pessimum, o Iudæi, merito vos sustinerem;

15 si vero quæstiones sunt de verbo et
nominibus et lege vestra, vos ipsi videritis; iudex ego horum nolo
esse ».

16 Et minavit eos a tribunali.

17 Apprehendentes autem omnes
Sosthenen, principem synagogæ, percutiebant ante tribunal; et
nihil horum Gallioni curæ erat.

18 Paulus vero, cum adhuc sustinuisset
dies multos, fratribus valefaciens navigabat Syriam, et cum eo
Priscilla et Aquila, qui sibi totonderat in Cenchreis caput;
habebat enim votum.

19 Deveneruntque Ephesum, et illos ibi
reliquit; ipse vero ingressus synagogam disputabat cum Iudæis.

20 Rogantibus autem eis, ut ampliore
tempore maneret, non consensit,

21 sed valefaciens et dicens:
« Iterum revertar ad vos Deo volente »,
navigavit ab Epheso;

22 et descendens Cæsaream ascendit et
salutavit ecclesiam et descendit Antiochiam.

23 Et facto ibi aliquanto tempore,
profectus est perambulans ex ordine Galaticam regionem et Phrygiam,
confirmans omnes discipulos.

24 Iudæus autem quidam Apollo nomine,
Alexandrinus natione, vir eloquens, devenit Ephesum, potens in
Scripturis.

25 Hic erat catechizatus viam Domini;
et fervens spiritu loquebatur et docebat diligenter ea, quæ sunt
de Iesu, sciens tantum baptisma Ioannis.

26 Hic ergo cœpit fiducialiter agere
in synagoga; quem cum audissent Priscilla et Aquila, assumpserunt
eum et diligentius exposuerunt ei viam Dei.

27 Cum autem vellet transire in
Achaiam, exhortati fratres scripserunt discipulis, ut susciperent
eum; qui cum venisset, contulit multum his, qui crediderant per
gratiam;

28 vehementer enim Iudæos revincebat
publice, ostendens per Scripturas esse Christum Iesum.

Capitulum 19

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
vel ad indicem capitulorum supra

1 Factum est autem, cum Apollo esset
Corinthi, ut Paulus, peragratis superioribus partibus, veniret
Ephesum et inveniret quosdam discipulos;

2 dixitque ad eos: « Si
Spiritum Sanctum accepistis credentes? ». At illi ad
eum: « Sed neque, si Spiritus Sanctus est,
audivimus ».

3 Ille vero ait: « In quo
ergo baptizati estis? ». Qui dixerunt: « In
Ioannis baptismate ».

4 Dixit autem Paulus:
« Ioannes baptizavit baptisma pænitentiæ, populo
dicens in eum, qui venturus esset post ipsum ut crederent, hoc est
in Iesum ».

5 His auditis, baptizati sunt in nomine
Domini Iesu;

6 et cum imposuisset illis manus
Paulus, venit Spiritus Sanctus super eos, et loquebantur linguis et
prophetabant.

7 Erant autem omnes viri fere
duodecim.

8 Introgressus autem synagogam cum
fiducia loquebatur per tres menses disputans et suadens de regno
Dei.

9 Cum autem quidam indurarentur et non
crederent maledicentes viam coram multitudine, discedens ab eis
segregavit discipulos, cotidie disputans in schola Tyranni.

10 Hoc autem factum est per biennium,
ita ut omnes, qui habitabant in Asia, audirent verbum Domini,
Iudæi atque Græci.

11 Virtutesque non quaslibet Deus
faciebat per manus Pauli,

12 ita ut etiam super languidos
deferrentur a corpore eius sudaria vel semicinctia, et recederent
ab eis languores, et spiritus nequam egrederentur.

13 Tentaverunt autem quidam et de
circumeuntibus Iudæis exorcistis invocare super eos, qui habebant
spiritus malos, nomen Domini Iesu dicentes: « Adiuro vos
per Iesum, quem Paulus prædicat ».

14 Erant autem cuiusdam Scevæ Iudæi
principis sacerdotum septem filii, qui hoc faciebant.

15 Respondens autem spiritus nequam
dixit eis: « Iesum novi et Paulum scio; vos autem qui
estis? ».

16 Et insiliens homo in eos, in quo
erat spiritus malus, dominatus amborum invaluit contra eos, ita ut
nudi et vulnerati effugerent de domo illa.

17 Hoc autem notum factum est omnibus
Iudæis atque Græcis, qui habitabant Ephesi, et cecidit timor
super omnes illos, et magnificabatur nomen Domini Iesu.

18 Multique credentium veniebant
confitentes et annuntiantes actus suos.

19 Multi autem ex his, qui fuerant
curiosa sectati, conferentes libros combusserunt coram omnibus; et
computaverunt pretia illorum et invenerunt argenti quinquaginta
milia.

20 Ita fortiter verbum Domini crescebat
et convalescebat.

21 His autem expletis, proposuit Paulus
in Spiritu, transita Macedonia et Achaia, ire Hierosolymam, dicens:
« Postquam fuero ibi, oportet me et Romam
videre ».

22 Mittens autem in Macedoniam duos ex
ministrantibus sibi, Timotheum et Erastum, ipse remansit ad tempus
in Asia.

23 Facta est autem in illo tempore
turbatio non minima de via.

24 Demetrius enim quidam nomine,
argentarius, faciens ædes argenteas Dianæ præstabat artificibus
non modicum quæstum;

25 quos congregans et eos, qui eiusmodi
erant opifices, dixit: « Viri, scitis quia de hoc
artificio acquisitio est nobis;

26 et videtis et auditis quia non solum
Ephesi, sed pæne totius Asiæ Paulus hic suadens avertit multam
turbam dicens quoniam non sunt dii, qui manibus fiunt.

27 Non solum autem hæc periclitatur
nobis pars in redargutionem venire, sed et magnæ deæ Dianæ
templum in nihilum reputari, et destrui incipiet maiestas eius,
quam tota Asia et orbis colit ».

28 His auditis, repleti sunt ira et
clamabant dicentes: « Magna Diana
Ephesiorum! »;

29 et impleta est civitas confusione,
et impetum fecerunt uno animo in theatrum, rapto Gaio et Aristarcho
Macedonibus, comitibus Pauli.

30 Paulo autem volente intrare in
populum, non permiserunt discipuli;

31 quidam autem de Asiarchis, qui erant
amici eius, miserunt ad eum rogantes, ne se daret in theatrum.

32 Alii autem aliud clamabant; erat
enim ecclesia confusa, et plures nesciebant qua ex causa
convenissent.

33 De turba autem instruxerunt
Alexandrum, propellentibus eum Iudæis; Alexander ergo, manu
silentio postulato, volebat rationem reddere populo.

34 Quem ut cognoverunt Iudæum esse,
vox facta est una omnium quasi per horas duas clamantium:
« Magna Diana Ephesiorum ».

35 Et cum sedasset scriba turbam,
dixit: « Viri Ephesii, quis enim est hominum, qui
nesciat Ephesiorum civitatem cultricem esse magnæ Dianæ et
simulacri a Iove delapsi?

36 Cum ergo his contradici non possit,
oportet vos sedatos esse et nihil temere agere.

37 Adduxistis enim homines istos neque
sacrilegos neque blasphemantes deam nostram.

38 Quod si Demetrius et, qui cum eo
sunt, artifices habent adversus aliquem causam, conventus forenses
aguntur, et proconsules sunt: accusent invicem.

39 Si quid autem ulterius quæritis, in
legitima ecclesia poterit absolvi.

40 Nam et periclitamur argui seditionis
hodiernæ, cum nullus obnoxius sit, de quo non possimus reddere
rationem concursus istius ». Et cum hæc dixisset,
dimisit ecclesiam.

Capitulum 20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38
vel ad indicem capitulorum supra

1 Postquam autem cessavit tumultus,
accersitis Paulus discipulis et exhortatus eos, valedixit et
profectus est, ut iret in Macedoniam.

2 Cum autem perambulasset partes illas
et exhortatus eos fuisset multo sermone, venit ad Græciam;

3 cumque fecisset menses tres, factæ
sunt illi insidiæ a Iudæis navigaturo in Syriam, habuitque
consilium, ut reverteretur per Macedoniam.

4 Comitabatur autem eum Sopater Pyrrhi
Beroeensis, Thessalonicensium vero Aristarchus et Secundus et Gaius
Derbeus et Timotheus, Asiani vero Tychicus et Trophimus.

5 Hi cum præcessissent, sustinebant
nos Troade;

6 nos vero navigavimus post dies
Azymorum a Philippis et venimus ad eos Troadem in diebus quinque,
ubi demorati sumus diebus septem.

7 In una autem sabbatorum, cum
convenissemus ad frangendum panem, Paulus disputabat eis,
profecturus in crastinum, protraxitque sermonem usque in mediam
noctem.

8 Erant autem lampades copiosæ in
cenaculo, ubi eramus congregati;

9 sedens autem quidam adulescens nomine
Eutychus super fenestram, cum mergeretur somno gravi, disputante
diutius Paulo, eductus somno cecidit de tertio cenaculo deorsum et
sublatus est mortuus.

10 Cum descendisset autem Paulus,
incubuit super eum et complexus dixit: « Nolite turbari,
anima enim ipsius in eo est! ».

11 Ascendens autem frangensque panem et
gustans satisque allocutus usque in lucem, sic profectus est.

12 Adduxerunt autem puerum viventem et
consolati sunt non minime.

13 Nos autem præcedentes navi
enavigavimus in Asson, inde suscepturi Paulum; sic enim disposuerat
volens ipse per terram iter facere.

14 Cum autem convenisset nos in Asson,
assumpto eo, venimus Mitylenen

15 et inde navigantes sequenti die
pervenimus contra Chium et alia applicuimus Samum et sequenti
venimus Miletum.

16 Proposuerat enim Paulus
transnavigare Ephesum, ne qua mora illi fieret in Asia; festinabat
enim, si possibile sibi esset, ut diem Pentecosten faceret
Hierosolymis.

17 A Mileto autem mittens Ephesum
convocavit presbyteros ecclesiæ.

18 Qui cum venissent ad eum, dixit eis:
« Vos scitis a prima die, qua ingressus sum in Asiam,
qualiter vobiscum per omne tempus fuerim,

19 serviens Domino cum omni humilitate
et lacrimis et tentationibus, quæ mihi acciderunt in insidiis
Iudæorum;

20 quomodo nihil subtraxerim utilium,
quominus annuntiarem vobis et docerem vos publice et per domos,

21 testificans Iudæis atque Græcis in
Deum pænitentiam et fidem in Dominum nostrum Iesum.

22 Et nunc ecce alligatus ego Spiritu
vado in Ierusalem, quæ in ea eventura sint mihi ignorans,

23 nisi quod Spiritus Sanctus per omnes
civitates protestatur mihi dicens quoniam vincula et tribulationes
me manent.

24 Sed nihili facio animam meam
pretiosam mihi, dummodo consummem cursum meum et ministerium, quod
accepi a Domino Iesu, testificari evangelium gratiæ Dei.

25 Et nunc ecce ego scio quia amplius
non videbitis faciem meam vos omnes, per quos transivi prædicans
regnum;

26 quapropter contestor vos hodierna
die, quia mundus sum a sanguine omnium;

27 non enim subterfugi, quominus
annuntiarem omne consilium Dei vobis.

28 Attendite vobis et universo gregi,
in quo vos Spiritus Sanctus posuit episcopos, pascere ecclesiam
Dei, quam acquisivit sanguine suo.

29 Ego scio quoniam intrabunt post
discessionem meam lupi graves in vos non parcentes gregi;

30 et ex vobis ipsis exsurgent viri
loquentes perversa, ut abstrahant discipulos post se.

31 Propter quod vigilate, memoria
retinentes quoniam per triennium nocte et die non cessavi cum
lacrimis monens unumquemque vestrum.

32 Et nunc commendo vos Deo et verbo
gratiæ ipsius, qui potens est ædificare et dare hereditatem in
sanctificatis omnibus.

33 Argentum aut aurum aut vestem
nullius concupivi;

34 ipsi scitis quoniam ad ea, quæ mihi
opus erant et his, qui mecum sunt, ministraverunt manus istæ.

35 Omnia ostendi vobis quoniam sic
laborantes oportet suscipere infirmos, ac meminisse verborum Domini
Iesu, quoniam ipse dixit: «Beatius est magis dare quam
accipere!» ».

36 Et cum hæc dixisset, positis
genibus suis, cum omnibus illis oravit.

37 Magnus autem fletus factus est
omnium; et procumbentes super collum Pauli osculabantur eum

38 dolentes maxime in verbo, quod
dixerat, quoniam amplius faciem eius non essent visuri. Et
deducebant eum ad navem.

Capitulum 21

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
vel ad indicem capitulorum supra

1 Cum autem factum esset, ut
navigaremus abstracti ab eis, recto cursu venimus Cho et sequenti
die Rhodum et inde Patara;

2 et cum invenissemus navem
transfretantem in Phœnicen, ascendentes navigavimus.

3 Cum paruissemus autem Cypro, et
relinquentes eam ad sinistram navigabamus in Syriam et venimus
Tyrum, ibi enim navis erat expositura onus.

4 Inventis autem discipulis, mansimus
ibi diebus septem; qui Paulo dicebant per Spiritum, ne iret
Hierosolymam.

5 Et explicitis diebus, profecti
ibamus, deducentibus nos omnibus cum uxoribus et filiis usque foras
civitatem; et positis genibus in litore orantes,

6 valefecimus invicem et ascendimus in
navem; illi autem redierunt in sua.

7 Nos vero, navigatione explicita, a
Tyro devenimus Ptolemaida et, salutatis fratribus, mansimus die una
apud illos.

8 Alia autem die profecti venimus
Cæsaream et intrantes in domum Philippi evangelistæ, qui erat de
septem, mansimus apud eum.

9 Huic autem erant filiæ quattuor
virgines prophetantes.

10 Et cum moraremur plures dies,
supervenit quidam a Iudæa propheta nomine Agabus;

11 is cum venisset ad nos et tulisset
zonam Pauli, alligans sibi pedes et manus dixit: « Hæc
dicit Spiritus Sanctus: Virum, cuius est zona hæc, sic alligabunt
in Ierusalem Iudæi et tradent in manus gentium ».

12 Quod cum audissemus, rogabamus nos
et, qui loci illius erant, ne ipse ascenderet Ierusalem.

13 Tunc respondit Paulus:
« Quid facitis flentes et affligentes cor meum? Ego enim
non solum alligari sed et mori in Ierusalem paratus sum propter
nomen Domini Iesu ».

14 Et cum ei suadere non possemus,
quievimus dicentes: « Domini voluntas
fiat! ».

15 Post dies autem istos præparati
ascendebamus Hierosolymam;

16 venerunt autem et ex discipulis a
Cæsarea nobiscum adducentes apud quem hospitaremur, Mnasonem
quendam Cyprium, antiquum discipulum.

17 Et cum venissemus Hierosolymam,
libenter exceperunt nos fratres.

18 Sequenti autem die introibat Paulus
nobiscum ad Iacobum, omnesque collecti sunt presbyteri.

19 Quos cum salutasset, narrabat per
singula, quæ fecisset Deus in gentibus per ministerium ipsius.

20 At illi cum audissent, glorificabant
Deum dixeruntque ei: « Vides, frater, quot milia sint in
Iudæis, qui crediderunt, et omnes æmulatores sunt legis;

21 audierunt autem de te quia
discessionem doceas a Moyse omnes, qui per gentes sunt, Iudæos,
dicens non debere circumcidere eos filios suos neque secundum
consuetudines ambulare.

22 Quid ergo est? Utique audient te
supervenisse.

23 Hoc ergo fac, quod tibi dicimus.
Sunt nobis viri quattuor votum habentes super se;

24 his assumptis, sanctifica te cum
illis et impende pro illis, ut radant capita, et scient omnes quia,
quæ de te audierunt, nihil sunt, sed ambulas et ipse custodiens
legem.

25 De his autem, qui crediderunt,
gentibus nos scripsimus iudicantes, ut abstineant ab idolothyto et
sanguine et suffocato et fornicatione ».

26 Tunc Paulus, assumptis viris,
postera die purificatus cum illis intravit in templum annuntians
expletionem dierum purificationis, donec offerretur pro unoquoque
eorum oblatio.

27 Dum autem septem dies
consummarentur, hi, qui de Asia erant, Iudæi cum vidissent eum in
templo, concitaverunt omnem turbam et iniecerunt ei manus

28 clamantes: « Viri
Israelitæ, adiuvate! Hic est homo, qui adversus populum et legem
et locum hunc omnes ubique docens, insuper et Græcos induxit in
templum et polluit sanctum locum istum ».

29 Viderant enim Trophimum Ephesium in
civitate cum ipso, quem æstimabant quoniam in templum induxisset
Paulus.

30 Commotaque est civitas tota, et
facta est concursio populi, et apprehendentes Paulum trahebant eum
extra templum, et statim clausæ sunt ianuæ.

31 Quærentibus autem eum occidere,
nuntiatum est tribuno cohortis quia tota confunditur Ierusalem,

32 qui statim, assumptis militibus et
centurionibus, decucurrit ad illos; qui cum vidissent tribunum et
milites, cessaverunt percutere Paulum.

33 Tunc accedens tribunus apprehendit
eum et iussit alligari catenis duabus et interrogabat quis esset et
quid fecisset.

34 Alii autem aliud clamabant in turba;
et cum non posset certum cognoscere præ tumultu, iussit duci eum
in castra.

35 Et cum venisset ad gradus, contigit
ut portaretur a militibus propter vim turbæ;

36 sequebatur enim multitudo populi
clamantes: « Tolle eum! ».

37 Et cum cœpisset induci in castra,
Paulus dicit tribuno: « Si licet mihi loqui aliquid ad
te? ». Qui dixit: « Græce nosti?

38 Nonne tu es Ægyptius, qui ante hos
dies tumultum concitasti et eduxisti in desertum quattuor milia
virorum sicariorum? ».

39 Et dixit Paulus: « Ego
homo sum quidem Iudæus a Tarso Ciliciæ, non ignotæ civitatis
municeps; rogo autem te, permitte mihi loqui ad
populum ».

40 Et cum ille permisisset, Paulus
stans in gradibus annuit manu ad plebem et, magno silentio facto,
allocutus est Hebræa lingua dicens:

Capitulum 22

1 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
vel ad indicem capitulorum supra

1 « Viri fratres et
patres, audite a me, quam ad vos nunc reddo,
rationem ». 2 Cum audissent autem quia Hebræa lingua
loquebatur ad illos, magis præstiterunt silentium. Et dixit:

3 « Ego sum vir Iudæus,
natus Tarso Ciliciæ, enutritus autem in ista civitate, secus pedes
Gamaliel eruditus iuxta veritatem paternæ legis, æmulator Dei,
sicut et vos omnes estis hodie.

4 Qui hanc viam persecutus sum usque ad
mortem, alligans et tradens in custodias viros ac mulieres,

5 sicut et princeps sacerdotum
testimonium mihi reddit et omne concilium; a quibus et epistulas
accipiens ad fratres, Damascum pergebam, ut adducerem et eos, qui
ibi essent, vinctos in Ierusalem, uti punirentur.

6 Factum est autem, eunte me et
appropinquante Damasco, circa mediam diem subito de cælo
circumfulsit me lux copiosa;

7 et decidi in terram et audivi vocem
dicentem mihi: «Saul, Saul, quid me persequeris?».

8 Ego autem respondi: «Quis es,
Domine?». Dixitque ad me: «Ego sum Iesus Nazarenus,
quem tu persequeris».

9 Et, qui mecum erant, lumen quidem
viderunt, vocem autem non audierunt eius, qui loquebatur mecum.

10 Et dixi: «Quid faciam,
Domine?». Dominus autem dixit ad me: «Surgens vade
Damascum, et ibi tibi dicetur de omnibus, quæ statutum est tibi,
ut faceres».

11 Et cum non viderem præ claritate
luminis illius, ad manum deductus a comitibus veni Damascum.

12 Ananias autem quidam vir religiosus
secundum legem, testimonium habens ab omnibus habitantibus
Iudæis,

13 veniens ad me et astans dixit mihi:
«Saul frater, respice!». Et ego eadem hora respexi in
eum.

14 At ille dixit: «Deus patrum
nostrorum præordinavit te, ut cognosceres voluntatem eius et
videres Iustum et audires vocem ex ore eius,

15 quia eris testis illi ad omnes
homines eorum, quæ vidisti et audisti.

16 Et nunc quid moraris? Exsurgens
baptizare et ablue peccata tua, invocato nomine ipsius».

17 Factum est autem, revertenti mihi in
Ierusalem et oranti in templo fieri me in stupore mentis

18 et videre illum dicentem mihi:
«Festina et exi velociter ex Ierusalem, quoniam non recipient
testimonium tuum de me».

19 Et ego dixi: «Domine, ipsi
sciunt quia ego eram concludens in carcerem et cædens per
synagogas eos, qui credebant in te;

20 et cum funderetur sanguis Stephani
testis tui, et ipse astabam et consentiebam et custodiebam
vestimenta interficientium illum».

21 Et dixit ad me: «Vade, quoniam
ego in nationes longe mittam te» ».

22 Audiebant autem eum usque ad hoc
verbum et levaverunt vocem suam dicentes: « Tolle de
terra eiusmodi, non enim fas est eum vivere! ».

23 Vociferantibus autem eis et
proicientibus vestimenta sua et pulverem iactantibus inaerem,

24 iussit tribunus induci eum in castra
dicens flagellis eum interrogari, ut sciret propter quam causam sic
acclamarent ei.

25 Et cum astrinxissent eum loris,
dixit astanti centurioni Paulus: « Si hominem Romanum et
indemnatum licet vobis flagellare? ».

26 Quo audito, centurio accedens ad
tribunum nuntiavit dicens: « Quid acturus es? Hic enim
homo Romanus est ».

27 Accedens autem tribunus dixit illi:
« Dic mihi, tu Romanus es? ». At ille dixit:
« Etiam ».

28 Et respondit tribunus:
« Ego multa summa civitatem hanc consecutus
sum ». Et Paulus ait: « Ego autem et natus
sum ».

29 Protinus ergo discesserunt ab illo,
qui eum interrogaturi erant; tribunus quoque timuit, postquam
rescivit quia Romanus esset, et quia alligasset eum.

30 Postera autem die, volens scire
diligenter qua ex causa accusaretur a Iudæis, solvit eum et iussit
principes sacerdotum convenire et omne concilium et producens
Paulum statuit coram illis.

Capitulum 23

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
vel ad indicem capitulorum supra

1 Intendens autem concilium Paulus
ait: « Viri fratres, ego omni conscientia bona
conversatus sum ante Deum usque in hodiernum diem ».

2 Princeps autem sacerdotum Ananias
præcepit astantibus sibi percutere os eius.

3 Tunc Paulus ad eum dixit:
« Percutiet te Deus, paries dealbate! Et tu sedes
iudicans me secundum legem et contra legem iubes me
percuti? ».

4 Et, qui astabant, dixerunt:
« Summum sacerdotem Dei maledicis?».

5 Dixit autem Paulus:
« Nesciebam, fratres, quia princeps est sacerdotum;
scriptum est enim: «Principem populi tui non
maledices» ».

6 Sciens autem Paulus quia una pars
esset sadducæorum, et altera pharisæorum, exclamabat in concilio:
« Viri fratres, ego pharisæus sum, filius pharisæorum;
de spe et resurrectione mortuorum ego iudicor ».

7 Et cum hæc diceret, facta est
dissensio inter pharisæos et sadducæos; et divisa est
multitudo.

8 Sadducæi enim dicunt non esse
resurrectionem neque angelum neque spiritum; pharisæi autem
utrumque confitentur.

9 Factus est autem clamor magnus; et
surgentes scribæ quidam partis pharisæorum pugnabant dicentes:
« Nihil mali invenimus in homine isto: quod si spiritus
locutus est ei aut angelus »;

10 et cum magna dissensio facta esset,
timens tribunus ne discerperetur Paulus ab ipsis, iussit milites
descendere, ut raperent eum de medio eorum ac deducerent in
castra.

11 Sequenti autem nocte, assistens ei
Dominus ait: « Constans esto! Sicut enim testificatus
es, quæ sunt de me, in Ierusalem, sic te oportet et Romæ
testificari ».

12 Facta autem die, faciebant concursum
Iudæi et devoverunt se dicentes neque manducaturos neque
bibituros, donec occiderent Paulum.

13 Erant autem plus quam quadraginta,
qui hanc coniurationem fecerant;

14 qui accedentes ad principes
sacerdotum et seniores dixerunt: « Devotione devovimus
nos nihil gustaturos, donec occidamus Paulum.

15 Nunc ergo vos notum facite tribuno
cum concilio, ut producat illum ad vos, tamquam aliquid certius
cognituri de eo; nos vero, priusquam appropiet, parati sumus
interficere illum ».

16 Quod cum audisset filius sororis
Pauli insidias, venit et intravit in castra nuntiavitque Paulo.

17 Vocans autem Paulus ad se unum ex
centurionibus ait: « Adulescentem hunc perduc ad
tribunum, habet enim aliquid indicare illi ».

18 Et ille quidem assumens eum duxit ad
tribunum et ait: « Vinctus Paulus vocans rogavit me hunc
adulescentem perducere ad te, habentem aliquid loqui
tibi ».

19 Apprehendens autem tribunus manum
illius, secessit cum eo seorsum et interrogabat: « Quid
est, quod habes indicare mihi? ».

20 Ille autem dixit:
« Iudæi constituerunt rogare te, ut crastina die Paulum
producas in concilium, quasi aliquid certius inquisiturum sit de
illo.

21 Tu ergo ne credideris illis;
insidiantur enim ei ex eis viri amplius quadraginta, qui se
devoverunt non manducare neque bibere, donec interficiant eum; et
nunc parati sunt exspectantes promissum tuum ».

22 Tribunus igitur dimisit adulescentem
præcipiens, ne cui eloqueretur quoniam « hæc nota mihi
fecisti ».

23 Et vocatis duobus centurionibus,
dixit: « Parate milites ducentos, ut eant usque
Cæsaream, et equites septuaginta et lancearios ducentos, a tertia
hora noctis,

24 et iumenta præparate »,
ut imponentes Paulum salvum perducerent ad Felicem præsidem,

25 scribens epistulam habentem formam
hanc:

26 « Claudius Lysias optimo
præsidi Felici salutem.

27 Virum hunc comprehensum a Iudæis et
incipientem interfici ab eis, superveniens cum exercitu eripui,
cognito quia Romanus est.

28 Volensque scire causam, propter quam
accusabant illum, deduxi in concilium eorum;

29 quem inveni accusari de
quæstionibus legis ipsorum, nihil vero dignum morte aut vinculis
habentem crimen.

30 Et cum mihi perlatum esset de
insidiis, quæ in virum pararentur, confestim misi ad te denuntians
et accusatoribus, ut dicant adversum eum apud te ».

31 Milites ergo, secundum præceptum
sibi assumentes Paulum, duxerunt per noctem in Antipatridem;

32 et postera die, dimissis equitibus,
ut abirent cum eo, reversi sunt ad castra.

33 Qui cum venissent Cæsaream et
tradidissent epistulam præsidi, statuerunt ante illum et
Paulum.

34 Cum legisset autem et interrogasset
de qua provincia esset, et cognoscens quia de Cilicia:

35 « Audiam te, inquit, cum
et accusatores tui venerint »; iussitque in prætorio
Herodis custodiri eum.

Capitulum 24

1 2 3 4 5 6 (7) 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
vel ad indicem capitulorum supra

1 Post quinque autem dies, descendit
princeps sacerdotum Ananias cum senioribus quibusdam et Tertullo
quodam oratore, qui adierunt præsidem adversus Paulum.

2 Et citato eo, cœpit accusare
Tertullus dicens: « Cum in multa pace agamus per te, et
multa corrigantur genti huic per tuam providentiam,

3 semper et ubique suscipimus, optime
Felix, cum omni gratiarum actione.

4 Ne diutius autem te protraham, oro,
breviter audias nos pro tua clementia.

5 Invenimus enim hunc hominem
pestiferum et concitantem seditiones omnibus Iudæis, qui sunt in
universo orbe, et auctorem seditionis sectæ Nazarenorum,

6 qui etiam templum violare conatus
est, quem et apprehendimus,

(7) 8 a quo poteris ipse diiudicans de
omnibus istis cognoscere, de quibus nos accusamus
eum ».

9 Adiecerunt autem et Iudæi dicentes
hæc ita se habere.

10 Respondit autem Paulus, annuente
sibi præside dicere: « Ex multis annis esse te iudicem
genti huic sciens bono animo de causa mea rationem reddam,

11 cum possis cognoscere quia non plus
sunt dies mihi quam duodecim, ex quo ascendi adorare in
Ierusalem,

12 et neque in templo invenerunt me cum
aliquo disputantem aut concursum facientem turbæ neque in
synagogis neque in civitate,

13 neque probare possunt tibi, de
quibus nunc accusant me.

14 Confiteor autem hoc tibi, quod
secundum viam, quam dicunt hæresim, sic deservio patrio Deo
credens omnibus, quæ secundum Legem sunt et in Prophetis
scripta,

15 spem habens in Deum, quam et hi ipsi
exspectant, resurrectionem futuram iustorum et iniquorum.

16 In hoc et ipse studeo sine
offendiculo conscientiam habere ad Deum et ad homines semper.

17 Post annos autem plures, eleemosynas
facturus in gentem meam veni et oblationes;

18 in quibus invenerunt me purificatum
in templo, non cum turba neque cum tumultu;

19 quidam autem ex Asia Iudæi, quos
oportebat apud te præsto esse et accusare, si quid haberent
adversum me;

20 aut hi ipsi dicant quid invenerint
iniquitatis, cum starem in concilio,

21 nisi de una hac voce, qua clamavi
inter eos stans: De resurrectione mortuorum ego iudicor hodie apud
vos! ».

22 Distulit autem illos Felix
certissime sciens ea, quæ de hac via sunt, dicens:
« Cum tribunus Lysias descenderit, cognoscam causam
vestram »,

23 iubens centurioni custodiri eum et
habere mitigationem, nec quemquam prohibere de suis ministrare
ei.

24 Post aliquot autem dies, adveniens
Felix cum Drusilla uxore sua, quæ erat Iudæa, vocavit Paulum et
audivit ab eo de fide, quæ est in Christum Iesum.

25 Disputante autem illo de iustitia et
continentia et de iudicio futuro, timefactus Felix respondit:
« Quod nunc attinet, vade; tempore autem opportuno
accersiam te »,

26 simul et sperans quia pecunia
daretur sibi a Paulo; propter quod et frequenter accersiens eum
loquebatur cum eo.

27 Biennio autem expleto, accepit
successorem Felix Porcium Festum; volensque gratiam præstare
Iudæis, Felix reliquit Paulum vinctum.

Capitulum 25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
vel ad indicem capitulorum supra

1 Festus ergo cum venisset in
provinciam, post triduum ascendit Hierosolymam a Cæsarea;

2 adieruntque eum principes sacerdotum
et primi Iudæorum adversus Paulum, et rogabant eum

3 postulantes gratiam adversum eum, ut
iuberet perduci eum in Ierusalem, insidias tendentes, ut eum
interficerent in via.

4 Festus igitur respondit servari
Paulum in Cæsarea, se autem maturius profecturum:

5 « Qui ergo in vobis, ait,
potentes sunt, descendentes simul, si quod est in viro crimen,
accusent eum ».

6 Demoratus autem inter eos dies non
amplius quam octo aut decem, descendit Cæsaream; et altera die
sedit pro tribunali et iussit Paulum adduci.

7 Qui cum perductus esset,
circumsteterunt eum, qui ab Hierosolyma descenderant, Iudæi,
multas et graves causas obicientes, quas non poterant probare,

8 Paulo rationem reddente:
« Neque in legem Iudæorum neque in templum neque in
Cæsarem quidquam peccavi ».

9 Festus autem volens Iudæis gratiam
præstare, respondens Paulo dixit: « Vis Hierosolymam
ascendere et ibi de his iudicari apud me? ».

10 Dixit autem Paulus: « Ad
tribunal Cæsaris sto, ubi me oportet iudicari. Iudæis nihil
nocui, sicut et tu melius nosti.

11 Si ergo iniuste egi et dignum morte
aliquid feci, non recuso mori; si vero nihil est eorum, quæ hi
accusant me, nemo potest me illis donare. Cæsarem
appello! ».

12 Tunc Festus cum consilio locutus
respondit: « Cæsarem appellasti; ad Cæsarem
ibis ».

13 Et cum dies aliquot transacti
essent, Agrippa rex et Berenice descenderunt Cæsaream et
salutaverunt Festum.

14 Et cum dies plures ibi demorarentur,
Festus regi indicavit de Paulo dicens: « Vir quidam est
derelictus a Felice vinctus,

15 de quo, cum essem Hierosolymis,
adierunt me principes sacerdotum et seniores Iudæorum postulantes
adversus illum damnationem;

16 ad quos respondi, quia non est
consuetudo Romanis donare aliquem hominem, priusquam is, qui
accusatur, præsentes habeat accusatores locumque defendendi se ab
accusatione accipiat.

17 Cum ergo huc convenissent, sine ulla
dilatione sequenti die sedens pro tribunali iussi adduci virum;

18 de quo, cum stetissent accusatores,
nullam causam deferebant, de quibus ego suspicabar malis;

19 quæstiones vero quasdam de sua
superstitione habebant adversus eum et de quodam Iesu defuncto,
quem affirmabat Paulus vivere.

20 Hæsitans autem ego de huiusmodi
quæstione, dicebam si vellet ire Hierosolymam et ibi iudicari de
istis.

21 Paulo autem appellante, ut
servaretur ad Augusti cognitionem, iussi servari eum, donec mittam
eum ad Cæsarem ».

22 Agrippa autem ad Festum:
« Volebam et ipse hominem audire! ».
« Cras, inquit, audies eum ».

23 Altera autem die, cum venisset
Agrippa et Berenice cum multa ambitione, et introissent in
auditorium cum tribunis et viris principalibus civitatis, et
iubente Festo, adductus est Paulus.

24 Et dicit Festus:
« Agrippa rex et omnes, qui simul adestis nobiscum viri,
videtis hunc, de quo omnis multitudo Iudæorum interpellavit me
Hierosolymis et hic, clamantes non oportere eum vivere amplius.

25 Ego vero comperi nihil dignum eum
morte fecisse, ipso autem hoc appellante Augustum, iudicavi
mittere.

26 De quo quid certum scribam domino,
non habeo; propter quod produxi eum ad vos et maxime ad te, rex
Agrippa, ut, interrogatione facta, habeam quid scribam;

27 sine ratione enim mihi videtur
mittere vinctum et causas eius non significare ».

Capitulum 26

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
vel ad indicem capitulorum supra

1 Agrippa vero ad Paulum ait:
« Permittitur tibi loqui pro temetipso ».
Tunc Paulus, extenta manu, cœpit rationem reddere:

2 « De omnibus, quibus
accusor a Iudæis, rex Agrippa, æstimo me beatum, apud te cum sim
defensurus me hodie,

3 maxime te sciente omnia, quæ apud
Iudæos sunt consuetudines et quæstiones; propter quod, obsecro,
patienter me audias.

4 Et quidem vitam meam a iuventute,
quæ ab initio fuit in gente mea et in Hierosolymis, noverunt omnes
Iudæi;

5 præscientes me ab initio, si velint
testimonium perhibere, quoniam secundum diligentissimam sectam
nostræ religionis vixi pharisæus.

6 Et nunc propter spem eius, quæ ad
patres nostros repromissionis facta est a Deo, sto iudicio
subiectus,

7 in quam duodecim tribus nostræ cum
perseverantia nocte ac die deservientes sperant devenire; de qua
spe accusor a Iudæis, rex!

8 Quid incredibile iudicatur apud vos,
si Deus mortuos suscitat?

9 Et ego quidem existimaveram me
adversus nomen Iesu Nazareni debere multa contraria agere;

10 quod et feci Hierosolymis, et multos
sanctorum ego in carceribus inclusi, a principibus sacerdotum
potestate accepta, et cum occiderentur, detuli sententiam;

11 et per omnes synagogas frequenter
puniens eos compellebam blasphemare, et abundantius insaniens in
eos persequebar usque in exteras civitates.

12 In quibus, dum irem Damascum cum
potestate et permissu principum sacerdotum,

13 die media in via vidi, rex, de cælo
supra splendorem solis circumfulgens me lumen et eos, qui mecum
simul ibant;

14 omnesque nos cum decidissemus in
terram, audivi vocem loquentem mihi Hebraica lingua: «Saul,
Saul, quid me persequeris? Durum est tibi contra stimulum
calcitrare».

15 Ego autem dixi: «Quis es,
Domine?». Dominus autem dixit: «Ego sum Iesus, quem tu
persequeris.

16 Sed exsurge et sta super pedes tuos;
ad hoc enim apparui tibi, ut constituam te ministrum et testem
eorum, quæ vidisti, et eorum, quibus apparebo tibi,

17 eripiens te de populo et de
gentibus, in quas ego mitto te

18 aperire oculos eorum, ut
convertantur a tenebris ad lucem et de potestate Satanæ ad Deum,
ut accipiant remissionem peccatorum et sortem inter sanctificatos
per fidem, quæ est in me».

19 Unde, rex Agrippa, non fui
incredulus cælestis visionis,

20 sed his, qui sunt Damasci primum et
Hierosolymis, et in omnem regionem Iudææ et gentibus annuntiabam,
ut pænitentiam agerent et converterentur ad Deum digna
pænitentiæ opera facientes.

21 Hac ex causa me Iudæi, cum essem in
templo comprehensum, tentabant interficere.

22 Auxilium igitur assecutus a Deo
usque in hodiernum diem sto testificans minori atque maiori, nihil
extra dicens quam ea, quæ Prophetæ sunt locuti futura esse et
Moyses:

23 si passibilis Christus, si primus ex
resurrectione mortuorum lumen annuntiaturus est populo et
gentibus ».

24 Sic autem eo rationem reddente,
Festus magna voce dixit: « Insanis, Paule; multæ te
litteræ ad insaniam convertunt! ».

25 At Paulus: « Non insanio,
inquit, optime Feste, sed veritatis et sobrietatis verba
eloquor.

26 Scit enim de his rex, ad quem et
audenter loquor; latere enim eum nihil horum arbitror, neque enim
in angulo hoc gestum est.

27 Credis, rex Agrippa, Prophetis? Scio
quia credis ».

28 Agrippa autem ad Paulum:
« In modico suades me Christianum
fieri! ».

29 Et Paulus: « Optarem apud
Deum et in modico et in magno non tantum te sed et omnes hos, qui
audiunt me hodie, fieri tales, qualis et ego sum, exceptis vinculis
his! ».

30 Et exsurrexit rex et præses et
Berenice et qui assidebant eis;

31 et cum secessissent, loquebantur ad
invicem dicentes: « Nihil morte aut vinculis dignum quid
facit homo iste ».

32 Agrippa autem Festo dixit:
« Dimitti poterat homo hic, si non appellasset
Cæsarem ».

Capitulum 27

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
vel ad indicem capitulorum supra

1 Ut autem iudicatum est navigare
nos in Italiam, tradiderunt et Paulum et quosdam alios vinctos
centurioni nomine Iulio, cohortis Augustæ.

2 Ascendentes autem navem
Hadramyttenam, incipientem navigare circa Asiæ loca, sustulimus,
perseverante nobiscum Aristarcho Macedone Thessalonicensi;

3 sequenti autem die, devenimus
Sidonem, et humane tractans Iulius Paulum permisit ad amicos ire et
curam sui agere.

4 Et inde cum sustulissemus,
subnavigavimus Cypro, propterea quod essent venti contrarii;

5 et pelagus Ciliciæ et Pamphyliæ
navigantes venimus Myram, quæ est Lyciæ.

6 Et ibi inveniens centurio navem
Alexandrinam navigantem in Italiam transposuit nos in eam.

7 Et cum multis diebus tarde
navigaremus et vix devenissemus contra Cnidum, prohibente nos
vento, subnavigavimus Cretæ secundum Salmonem;

8 et vix iuxta eam navigantes venimus
in locum quendam, qui vocatur Boni Portus, cui iuxta erat civitas
Lasæa.

9 Multo autem tempore peracto, et cum
iam non esset tuta navigatio, eo quod et ieiunium iam præterisset,
monebat Paulus

10 dicens eis: « Viri, video
quoniam cum iniuria et multo damno non solum oneris et navis sed
etiam animarum nostrarum incipit esse navigatio ».

11 Centurio autem gubernatori et
nauclero magis credebat quam his, quæ a Paulo dicebantur.

12 Et cum aptus portus non esset ad
hiemandum, plurimi statuerunt consilium enavigare inde, si quo modo
possent devenientes Phœnicen hiemare, portum Cretæ respicientem
ad africum et ad caurum.

13 Aspirante autem austro, æstimantes
propositum se tenere, cum sustulissent, propius legebant
Cretam.

14 Non post multum autem misit se
contra ipsam ventus typhonicus, qui vocatur euroaquilo;

15 cumque arrepta esset navis et non
posset conari in ventum, data nave flatibus, ferebamur.

16 Insulam autem quandam decurrentes,
quæ vocatur Cauda, potuimus vix obtinere scapham,

17 qua sublata, adiutoriis utebantur
accingentes navem; et timentes, ne in Syrtim inciderent, submisso
vase, sic ferebantur.

18 Valide autem nobis tempestate
iactatis, sequenti die iactum fecerunt

19 et tertia die suis manibus armamenta
navis proiecerunt.

20 Neque sole autem neque sideribus
apparentibus per plures dies, et tempestate non exigua imminente,
iam auferebatur spes omnis salutis nostræ.

21 Et cum multa ieiunatio fuisset, tunc
stans Paulus in medio eorum dixit: « Oportebat quidem, o
viri, audito me, non tollere a Creta lucrique facere iniuriam hanc
et iacturam.

22 Et nunc suadeo vobis bono animo
esse, nulla enim amissio animæ erit ex vobis præterquam
navis;

23 astitit enim mihi hac nocte angelus
Dei, cuius sum ego, cui et deservio,

24 dicens: «Ne timeas, Paule;
Cæsari te oportet assistere, et ecce donavit tibi Deus omnes, qui
navigant tecum».

25 Propter quod bono animo estote,
viri; credo enim Deo, quia sic erit, quemadmodum dictum est
mihi.

26 In insulam autem quandam oportet nos
incidere ».

27 Sed posteaquam quarta decima nox
supervenit, cum ferremur in Hadria, circa mediam noctem
suspicabantur nautæ apparere sibi aliquam regionem.

28 Qui submittentes bolidem invenerunt
passus viginti; et pusillum inde separati et rursum submittentes
invenerunt passus quindecim;

29 timentes autem, ne in aspera loca
incideremus, de puppi mittentes ancoras quattuor optabant diem
fieri.

30 Nautis vero quærentibus fugere de
navi, cum demisissent scapham in mare sub obtentu, quasi a prora
inciperent ancoras extendere,

31 dixit Paulus centurioni et
militibus: « Nisi hi in navi manserint, vos salvi fieri
non potestis ».

32 Tunc absciderunt milites funes
scaphæ et passi sunt eam excidere.

33 Donec autem lux inciperet fieri,
rogabat Paulus omnes sumere cibum dicens: « Quarta
decima hodie die exspectantes ieiuni permanetis nihil
accipientes;

34 propter quod rogo vos accipere
cibum, hoc enim pro salute vestra est, quia nullius vestrum
capillus de capite peribit ».

35 Et cum hæc dixisset et sumpsisset
panem, gratias egit Deo in conspectu omnium et, cum fregisset,
cœpit manducare.

36 Animæquiores autem facti omnes et
ipsi assumpserunt cibum.

37 Eramus vero universæ animæ in navi
ducentæ septuaginta sex.

38 Et satiati cibo alleviabant navem
iactantes triticum in mare.

39 Cum autem dies factus esset, terram
non agnoscebant; sinum vero quendam considerabant habentem litus,
in quem cogitabant, si possent, eicere navem.

40 Et cum ancoras abstulissent,
committebant mari simul laxantes iuncturas gubernaculorum et,
levato artemone, secundum flatum auræ tendebant ad litus.

41 Et cum incidissent in locum
dithalassum, impegerunt navem; et prora quidem fixa manebat
immobilis, puppis vero solvebatur a vi fluctuum.

42 Militum autem consilium fuit, ut
custodias occiderent, ne quis, cum enatasset, effugeret;

43 centurio autem volens servare Paulum
prohibuit eos a consilio iussitque eos, qui possent natare, mittere
se primos et ad terram exire

44 et ceteros, quosdam in tabulis,
quosdam vero super ea, quæ de navi essent; et sic factum est ut
omnes evaderent ad terram.

Capitulum 28

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 (29) 30 31
vel ad indicem capitulorum supra

1 Et cum evasissemus, tunc
cognovimus quia Melita insula vocatur.

2 Barbari vero præstabant non modicam
humanitatem nobis; accensa enim pyra, suscipiebant nos omnes
propter imbrem, qui imminebat, et frigus.

3 Cum congregasset autem Paulus
sarmentorum aliquantam multitudinem et imposuisset super ignem,
vipera, a calore cum processisset, invasit manum eius.

4 Ut vero viderunt barbari pendentem
bestiam de manu eius, ad invicem dicebant: « Utique
homicida est homo hic, qui cum evaserit de mari, Ultio non permisit
vivere ».

5 Et ille quidem excutiens bestiam in
ignem, nihil mali passus est;

6 at illi exspectabant eum in tumorem
convertendum aut subito casurum et mori. Diu autem illis
exspectantibus et videntibus nihil mali in eo fieri, convertentes
se dicebant eum esse deum.

7 In locis autem illis erant prædia
principis insulæ nomine Publii, qui nos suscipiens triduo benigne
hospitio recepit.

8 Contigit autem patrem Publii febribus
et dysenteria vexatum iacere, ad quem Paulus intravit et, cum
orasset et imposuisset ei manus, sanavit eum.

9 Quo facto, et ceteri, qui in insula
habebant infirmitates, accedebant et curabantur;

10 qui etiam multis honoribus nos
honoraverunt et navigantibus imposuerunt, quæ necessaria
erant.

11 Post menses autem tres, navigavimus
in navi Alexandrina, quæ in insula hiemaverat, cui erat insigne
Castorum.

12 Et cum venissemus Syracusam,
mansimus ibi triduo;

13 inde solventes devenimus Rhegium. Et
post unum diem, superveniente austro, secunda die venimus
Puteolos,

14 ubi, inventis fratribus, rogati
sumus manere apud eos dies septem; et sic venimus Romam.

15 Et inde cum audissent de nobis
fratres, occurrerunt nobis usque ad Appii Forum et Tres Tabernas;
quos cum vidisset Paulus, gratias agens Deo, accepit fiduciam.

16 Cum introissemus autem Romam,
permissum est Paulo manere sibimet cum custodiente se milite.

17 Factum est autem, ut post tertium
diem convocaret primos Iudæorum; cumque convenissent dicebat eis:
« Ego, viri fratres, nihil adversus plebem faciens aut
mores paternos, vinctus ab Hierosolymis traditus sum in manus
Romanorum,

18 qui cum interrogationem de me
habuissent, volebant dimittere, eo quod nulla causa esset mortis in
me;

19 contradicentibus autem Iudæis,
coactus sum appellare Cæsarem, non quasi gentem meam habens
aliquid accusare.

20 Propter hanc igitur causam rogavi
vos videre et alloqui; propter spem enim Israel catena hac
circumdatus sum ».

21 At illi dixerunt ad eum:
« Nos neque litteras accepimus de te a Iudæa, neque
adveniens aliquis fratrum nuntiavit aut locutus est quid de te
malum.

22 Rogamus autem a te audire quæ
sentis; nam de secta hac notum est nobis quia ubique ei
contradicitur ».

23 Cum constituissent autem illi diem,
venerunt ad eum in hospitium plures, quibus exponebat testificans
regnum Dei suadensque eos de Iesu ex Lege Moysis et Prophetis a
mane usque ad vesperam.

24 Et quidam credebant his, quæ
dicebantur, quidam vero non credebant;

25 cumque invicem non essent
consentientes, discedebant, dicente Paulo unum verbum:
« Bene Spiritus Sanctus locutus est per Isaiam prophetam
ad patres vestros

26 dicens:
«Vade ad populum istum et dic:
Auditu audietis et non intellegetis,
et videntes videbitis et non perspicietis.

27 Incrassatum est enim cor populi
huius,
et auribus graviter audierunt
et oculos suos compresserunt,
ne forte videant oculis
et auribus audiant
et corde intellegant et convertantur,
et sanabo illos».

28 Notum ergo sit vobis quoniam
gentibus missum est hoc salutare Dei; ipsi et
audient! ».

(29) 30 Mansit autem biennio toto in
suo conducto; et suscipiebat omnes, qui ingrediebantur ad eum,

31 prædicans regnum Dei et docens quæ
sunt de Domino Iesu Christo cum omni fiducia sine prohibitione.